تعیین حد ضرر در معاملات بورس

اهمیت تعیین حد سود و حد ضرر در بازار سرمایه

حد سود و حد ضرر/بسیاری از معامله گرانی که به تازگی در بازار سرمایه و بورس شدند، نقطه ای برای ورود یا خروج خود از معاملات را تعیین نمی کنند و صرفا با دنباله روی از سیگنال های صحیح وغلط دیگران اقدام به معامله می کنند.

اما در این مقاله می آموزیم چرا تعیین حد سود و ضرر مهم است و چگونه به ما کمک می کند تا به صورت هدف مند اقدام به خرید و فروش سهام مختلف کنیم.

حد سود و حد ضرر به چه معناست؟

حد سود یا نقطه خروج به نقطه یا بازه ای از قیمت گفته می شود که تحلیلگر پیش بینی می کند تا این نقطه قیمت سهام در جهت رشد حرکت می کند و احتمال می دهد که پس از این نقطه یا بازه ، قیمت سهام سیر نزولی وخلاف جهت قبل حرکت کند. پس در آن نقطه با فروش سهام از معامله خارج می شود تا دچار ضرر نشود و از طرفی به حد اکثر سود نیز دست یافته باشد . این حد در واقع از کاهش سود جلو گیری می کند.

به طور مشابه حد ضرر به نقطه یا بازه ای از قیمت گفته می شود که معامله گر ترجیح می دهد بیشتر از این نقطه ضرر نکند و اگر قیمت سهام به این نقطه رسید با فروش سهام از معامله خارج شود. همان طور که متوجه شدید با این کار معامله گر از افزایش ضرر جلوگیری می کند، بنابراین تعیین حد ضرر در معاملات برای چلوگیری از افزایش ضرر بسیار ضروری است.

البته این حدود بیشتر در سرمایه گذاری های کوتاه مدت و تحلیل تکنیکال به کار می رود و افرادی که به صورت بلند مدت سرمایه گذاری و تحلیل می کنند، اعتقادی به این حدود ندارند.

عوامل موثر بر تعیین حد سود و حد ضرر

به طورکلی عواملی که بر تعیین این حدود تاثیر می گذارد، شامل موارد زیر است.

• میزان ریسک معامله گر
• نوع تحلیل اعم از تکنیکال و فاندامنتال
• استراتژی معاملاتی برای خرید و فروش
• میزان سرمایه گذاری
• میزان ریسک قیمتی سهام
• و …

روش های تعیین حد ضرر

در اینجا به سه روش از سایر روش های تعیین حد اشاره می کنیم.

تعیین حد ضرر ثابت

در این روش، معامله ‌گر نقطه ای از قیمت را به‌ عنوان حد ضرر در نظر می‌گیرد و زمانی‌که قیمت به آن نقطه رسید، اقدام به فروش می‌کند. که حال می تواند این نقطه به عنوان یا عدد ثابت و یا درصد ثابت معین شود.

مثلا معامله گر تعیین می کند اگر ضرر به عدد ۸۰ تومان رسید از معامله خارج می شوم، در این صورت معامله گر از تعیین حد ضرر با عدد ثابت استفاده کرده است، و اگر درصد ثابتی از قیمت خرید را مبنا قرار دهد، می بایست در صورت کاهش قیمت و رسیدن قیمت به آن نقطه سهام را بفروشد.

در روش درصد ثابت معمولا ۵ ال۱۵ درصد از قیمت خرید را به عنوان حد ضرر در نظرمی گیرند.

تعیین حد ضرر مکانیکال

در این روش برای تعیین نقطه ضرر از اندیکاتورها استفاده می‌ شود.تعیین حد ضرر در معاملات بورس

1. ‌روش پارابولیک سار- در این شیوه از ترسیم نمودار برای محاسبه و تعیین حد ضرر استفاده می‌ شود.
2. ‌میانگین متحرک – در این روش از میانگین متحرک که قیمت سهام را در یک دوره زمانی نشان می ‌دهد، استفاده می ‌شود.

تعیین حد ضرر به روش تکنیکال و ترسیمی

همانگونه که از نامش بر می آید، در این روش از ابزارهای ترسیم نمودار که در تحلیل تکنیکال موجود است استفاده می‌شود.

البته روش های دیگری مثل روش تعیین حد ضرر به صورت اتوماتیک نیز وجود دارد که در بازار بورس ایران کاربردی ندارد.

حد ضرر در بورس چیست و چگونه تعیین می‌شود؟

این مقاله به بررسی موضوعات مختلف مرتبط با حد ضرر و توقف ضرر (stop loss) می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌پردازد از جمله: توقف ضرر چیست؟ چگونه میزان ضرر را تنظیم می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنید؟ و چرا حد ضررها مهم هستند؟ این مقاله همچنین برخی از استراتژی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های عالی را که می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانند با ضرر و زیان فارکس و بورس به کار ببرند، به معامله گران ارائه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد تا اطمینان حاصل شود که از تجارب تجاری خود بیشترین بهره را می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌برند.

حد ضرر چیست؟ ( Stop Loss)

توقف ضرر سفارشي است كه شما براي فروش اوراق بهادار در زماني كه به قيمت خاصي مي‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌رسد ، نزد كارگزار FX و كارگزار CFD خود می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاريد. یک دستور توقف ضرر برای کاهش ضرر معامله گر در موقعیت موجود در اوراق بهادار تهیه شده است. داشتن این ابزار در مواقعی که قادر به نشستن جلوی کامپیوتر و نظارت بر خود نیستید، خوب است. این مقاله توضیح می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد که چرا حد ضرر ضروری است، نحوه تعیین حد ضرر در معاملات بورس تنظیم آن و همچنین برخی از نمونه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های استراتژی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های ضرر و زیان ضروری است که بازرگانان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانند از آن استفاده کنند. به عبارت ساده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر محدوده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای از نوسانات قیمت که تحلیل مورد نظر ما دارای اعتبار نخواهد بود و باید به سرعت و حتی باز زیان از پوزیشون خارج شد. (یعنی در آن معامله شانس برد نخواهیم داشت و بهتر است بدون سود یا حتی با اندکی زیان برای جلوگیری از زیان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های بیش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر از معامله خارج شویم) این محدوده باید از قبل تعیین و ثبت شود تا حتی در صورتی که پای سیستم نباشیم هم از ضرر و زیان بیش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر مصون باشیم.

نحوه تعیین حد ضرر

به طور خلاصه، حد ضرر در بورس سفارشی است که برای فروش یک اوراق بهادار هنگامی که به قیمت خاصی رسید، در اختیار کارگزار شما قرار می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیرد. به علاوه، دستور توقف ضرر برای کاهش ضرر سرمایه گذار در موقعیت موجود در اوراق بهادار طراحی شده است. حتی اگر بیشتر معامله گران سفارشات حد ضرر را با موقعیت طولانی مرتبط می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند، می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توان از آن برای موقعیت تعیین حد ضرر در معاملات بورس کوتاه نیز استفاده کرد. حد ضرر در بورس قاعده دقیقی ندارد اما لازم از از روش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی که پیش روی ما گذاشته شده است بهترین و درست‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ترین روش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها را بکار ببندیم.

چرا حد ضرر در بورس مهم است؟

یک دستور توقف ضرر، احساساتی را که می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانند تصمیمات تجاری را تحت تأثیر قرار دهند از بین می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌برد. این مسئله به ویژه هنگامی مفید است که فرد قادر به تماشای موقعیت نباشد. توقف ضرر در بازار بورس داخلی و بورس فارکس به دلایل زیادی حیاتی است. با این حال، یک دلیل ساده وجود دارد که برجسته است، هیچ کس نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند آینده دقیق بازار بورس را پیش بینی کند. مهم نیست که یک تنظیم قدرتمند باشد، یا چه مقدار از اطلاعات ممکن است به یک روند خاص اشاره داشته باشد.

ضرر در بورس

قیمت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های آینده برای بازار ناشناخته است و هر معامله وارد شده یک خطر است. معامله گران FX ممکن است با بیشتر جفت ارزهای رایج بیش از نیمی از زمان را بدست آورند، اما مدیریت پول آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند آنقدر ضعیف باشد تعیین حد ضرر در معاملات بورس که باز هم ضرر کنند. مدیریت نادرست پول می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند عواقب ناخوشایندی را به دنبال داشته باشد. برای جلوگیری از این، باید بدانید که چگونه ضرر و زیان در Forex را محاسبه کنید. به راحتی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توان فهمید که چگونه استفاده از سفارشات حد ضرر در بورس به فعالان بازار کمک می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند تا روانشناسی معاملات خود را مدیریت کنند. از طریق دستور توقف ضرر، معامله گران ممکن است ترس از ناشناخته را از بین ببرند و خطرات ناخواسته را در هر موقعیت معین مدیریت کنند. از همه مهم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر، یک تنظیم ساده توقف ضرر ممکن است به معامله گران کمک کند تا هنگام سفارش، ترس و اضطراب را کنترل کنندو ریسک در بورس را کاهش دهند. اگر شخص بخواهد موفقیت طولانی مدت در بازار داشته باشد، این توانایی برای حفظ سطح سرنوشت در برابر فشار ضروری است.

حد ضرر: استاپ لاس

معامله گران می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانند توقف حد ضرر در بورس را با یک قیمت ثابت با انتظار تخصیص ضرر و زیان، و حرکت یا تغییر توقف تا زمان رسیدن معامله به قیمت توقف یا حد مجاز، ایجاد نکنند. علاوه بر این، سهولت این مکانیزم توقف به دلیل سادگی آن و توانایی معامله گران در تعیین حداقل درصد ریسک به پاداش 1: 1 است.

ما اکنون مثالی از نحوه استفاده از توقف ضرر را در فارکس ارائه خواهیم داد. یک معامله گر نوسان در لس آنجلس تصور کنید که در حال شروع موقعیت در جلسه آسیا است، با این انتظار که نوسانات در جلسات اروپا یا آمریکای شمالی بیشترین تأثیر را در معاملات وی بگذارد. این معامله گر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌خواهد بدون این که در اشتباه بودن عدالت زیاد انصراف دهد، فضای کافی برای کار در اختیار معاملات خود قرار دهد.
بنابراین آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها در هر موقعیتی که تحریک می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند، ایستایی ثابت 50 پیپ تعیین می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند. در نتیجه، آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌خواهند حداقل به اندازه فاصله توقف سود، سود تعیین کنند، بنابراین هر سفارش محدود برای حداقل 50 پیپ تعیین می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. اگر تاجر بخواهد در هر بار ورود نسبت ریسک به پاداش 1: 2 تعیین کند، می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند به راحتی یک توقف ایستا را روی 50 پیپ تنظیم کند و همچنین برای هر معامله ای که شروع می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند یک حد ثابت برای 100 پیپ تعیین کند.

استفاده از حد ضرر

توقف‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های استاتیک همچنین می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند براساس شاخص‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها باشد. اگر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌خواهید یاد بگیرید چگونه از ضرر توقف در معاملات فارکس استفاده کنید، برخی از معامله FX توقف‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های ایستا را یک گام جلوتر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌برند و فاصله توقف ایستا را بر اساس یک نشانگر فنی، مانند میانگین واقعی دامنه قرار می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهند. علاوه بر این، مهم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ترین مزیت این مسئله این است که معامله گران FX از اطلاعات واقعی بازار برای کمک به تنظیم این توقف استفاده می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند.

در مثال قبلی، یک توقف ثابت 50 پیپ با یک محدوده ثابت 100 پیپ داشتیم. اما این توقف 50 پیپ در یک بازار بی ثبات و در یک بازار آرام به چه معناست؟ در یک بازار آرام ، 50 پیپ می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند یک حرکت بزرگ باشد. اگر بازار بی ثبات باشد، می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توان به آن 50 پیپ به عنوان یک حرکت کوچک نگاه کرد. علاوه بر این ، استفاده از شاخصی مانند متوسط نوسان قیمت یا حتی نقاط محوری می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند معامله گران فارکس را قادر به استفاده از اطلاعات بازار اخیر در تلاش برای تجزیه و تحلیل دقیق تر گزینه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مدیریت ریسک خود کند. بنابراین، مهم است که بدانید چگونه ضرر در معاملات فارکس را تنظیم کنید.

استراتژی های توقف ضرر

استفاده از استراتژی حد ضرر در بورس در معاملات فارکس بسیار توصیه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. به محض تسلط بر توانایی تعیین سطح کلیدی، قادر به تعیین استراتژی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های اقدام قیمت هستید، می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید به طور موثر از یک نسبت مناسب ریسک و پاداش استفاده تعیین حد ضرر در معاملات بورس کنید، و می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید از تلاقی به نفع خود استفاده کنید، یک ضرر متوقف کننده FX استراتژی همان چیزی است که در ارتقا سطح تجارت شما ضروری است.
شما باید بهترین استراتژی حد ضرر در بورس را پیدا کنید که برای شما مناسب باشد.

نمونه استراتژی‌های توقف ضرر

در اینجا چند نمونه از استراتژی‌های توقف ضرر وجود دارد که می توانید استفاده کنید:

استراتژی درون میله ای و پین میله ای

در مورد استقرار ضرر و زیان اولیه، این بستگی به استراتژی معاملاتی دارد که استفاده می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنید. اگرچه ممکن است حد ضرر در بورس خود را مطابق با تنظیمات شخصی خود تنظیم کنید، اما برخی مکان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های توصیه شده برای توقف ضرر وجود دارد.

در مورد استراتژی پین بار، ضرر و زیان شما باید در پشت دم میله قرار گیرد. مهم نیست که این میله نزولی باشد یا یک میله صعودی. بنابراین، اگر قیمت در آنجا به ضرر توقف برسد، تنظیمات تجارت پین بار نامعتبر خواهد بود. با توجه به این، شما هرگز نباید تصور كنید كه قیمت با ضرر متوقف شود، امری بدیهی است. این فقط بازار است که به شما اطلاع می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد تنظیمات نوار پین به اندازه کافی قوی نبوده است.
در مقایسه با قرارگیری ضرر و زیان استراتژی پین بار، استراتژی توقف ضرر معاملات فارکس در داخل نوار دارای دو گزینه است که در آن می توان یک ضرر متوقف کرد. یا پشت میله داخلی بالا یا پایین است، یا پشت نوار اصلی بالا یا پایین است. بیشترین و ایمن ترین محل قرارگیری توقف ضرر در داخل میله، پشت میله اصلی زیاد یا کم است. باز هم، اگر قیمت در آنجا ضرر شما را متوقف کند، تنظیمات تجارت درون میله‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای نامعتبر است. این قرارگیری ایمن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر است زیرا شما بافر بیشتری بین ضرر و توقف ضرر دارید که می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند به ویژه در جفت ارز خردکن مفید باشد، زیرا با این بافر ممکن است مدت زمان بیشتری در تجارت بمانید.

اکنون وقت آن است که مکان دوم توقف ضرر را برای میله داخلی روشن کنیم. این قسمت در پشت اینسایدبار کم یا زیاد است. تاجران می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانند از این مزیت استفاده کنند زیرا این جایگاه نسبت به ریسک و پاداش بهتری را فراهم می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند. بنابراین ، این گزینه خطرناک تر بودن دو جایگذاری در این استراتژی توقف ضرر برای فارکس است. یک معامله‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گر از بافر کمتری بین توقف ضرر و ورود برخوردار است. اینکه از کدام یک از روش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های حد ضرر در بورس استفاده کنید، به تحمل ریسک، نسبت ریسک به پاداش و همچنین جفت ارزهایی که معامله می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنید بستگی دارد. همانطور که می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دانید در ابتدا ضرر و زیان باید در چه نقطه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای قرار گیرد، اکنون می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانیم سایر راهبردهای توقف ضرر را که می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید به محض حرکت بازار در جهت مورد نظر استفاده کنید، بررسی کنیم.

استراتژی “Set and Forget” یا “Hands Off”

دومین مثال از یک استراتژی توقف ضرر FX خوب “Set and Forget” یا “Hands Off” است. اصل اصلی نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند ساده تر باشد. شما به سادگی ضرر خود را تعیین می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنید و سپس به بازار اجازه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهید روند خود را ادامه دهد. استراتژی توقف ضرر “Set and Forget” با توقف ضرر در فاصله ایمن، احتمال توقف زود هنگام را کاهش می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد.علاوه بر این، این استراتژی توقف ضرر FX در از بین بردن احساسات در معاملات شما کمک می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند، زیرا پس از تنظیم هیچ تعاملی نیاز ندارد. به محض این که وارد معامله شوید و میزان ضرر و زیان خود را تنظیم کنید، می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید بقیه کارها را در بازار انجام دهید. آخرین مزیت این است که اجرای آن فوق العاده ساده است و فقط به یک اقدام یکبار مصرف احتیاج دارد.

معایب استراتژی Hands Off

این استراتژی البته معایبی هم دارد. بزرگترین و غالباً پرهزینه ترین اشکال استراتژی hands off حداکثر خطر مجاز است که از ابتدا تا انتها وجود دارد. اگر مقدار مشخصی پول را به خطر بیندازید، در واقع این شانس را دارید که از زمان ورود به تجارت تا زمان خروج خود، این مبلغ را از دست دهید. به علاوه، فرصتی برای محافظت بیش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر از سرمایه شما وجود ندارد. مشکل دوم این است که استفاده از استراتژی توقف ضرر “Set and Forget” یا “Hands Off” می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند شما را وسوسه کند تا ضررکنید. ترک دستور توقف در یک مکان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند از نظر احساسی حتی برای ماهرترین تاجر نیز چالش برانگیز باشد. بنابراین، این استراتژی احتمالاً بهترین استراتژی توقف ضرر فارکس نیست، اما هنوز هم شایسته توجه شماست.

استراتژی ضرر 50 درصدی

اگرچه این استراتژی شامل کاهش خطر به نصف است، اما لازم نیست دقیقاً نصف باشد. مزیت این است که ما شروع به استفاده از بازار می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنیم تا به ما بگویید چه مقدار سرمایه برای دفاع داریم. معامله گران می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانند از استراتژی 50٪ برای تنظیم نوار پین استفاده کنند. تصور کنید که در تعطیلات روزانه یا ورودی بازار به یک میله صعودی وارد شوید. روز بعد، بازار کمی بالاتر از ورود شما به پایان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌رسد.
بنابراین، به جای حرکت برای شکستن یکنواخت یا بسته شدن، اکنون می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید از کمترین قیمت روز برای پنهان کردن ضرر و زیان خود استفاده کنید. به محض بسته شدن بازار در روز دوم پس از ورود شما، شما می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید از پایین به عنوان مکانی برای پنهان کردن ضرر استفاده کنید. این به شما امکان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد ریسک را بیش از 50٪ کاهش دهید، اما همچنان از سطح اقدام قیمت بهره برداری می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنید این کمترین قیمت روز گذشته است. ما اعتراف می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنیم که اگر بازار در پایین‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ترین سطح روز گذشته شکسته شود، احتمالاً دیگر تمایلی به حضور در این تجارت نخواهید داشت.

سخن آخر

درک اینکه چرا حد ضرر ضروری است دشوار نیست و بیشتر معامله گران حرفه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دانند که باید توقف کنند. علاوه بر این، حرکات بازار می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند کاملاً غیرقابل پیش بینی باشد و ضرر و توقف ضرر یکی از ابزاری است که معامله گران FX می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانند برای جلوگیری از تخریب شغل خود در یک تجارت واحد استفاده کنند.اکنون باید بتوانید تشخیص دهید که کجا حد ضرر در معاملات آینده خود تعیین کنید تا از سود فارکس و بورس بهره‌مند شوید. اگر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌خواهید در مورد بورس بیشتر بدانیو و وارد این حوزه شوید آموزش بورس را فراموش نکنید.

برای یادگیری “مقدمات بورس” مسیر زیر را به شما پیشنهاد می‌کنیم:

حد ضرر یا استاپ لاس در بورس چیست؟

معامله‌گران حرفه‌ای وقتی وارد سهمی می‌شوند دو تعیین حد ضرر در معاملات بورس محدوده را برای خروج از سهم در نظر می‌گیرند: حد سود و حد ضرر. وقتی قیمت به هر کدام از این محدوده‌ها برسد، معامله‌گر اقدام به فروش و خروج از سهم می‌کند. حد سود در واقع محدوده‌ای است که معامله‌گر برای شناسایی سود در نظر گرفته و حد ضرر در بورس (یا همان استاپ لاس) هم محدوده‌ای است که برای جلوگیری از ضرر بیشتر مشخص کرده است.

برای مثال، معامله‌گر با ابزارهای تحلیلی خود به این نتیجه می‌رسد که سهمی را در قیمت ۱۰۰۰ تومان خریداری کند. با استفاده از همین ابزارهای تحلیلی، این معامله‌گر محدوده ۱۵۰۰ تومان را به عنوان حد سود در نظر می‌گیرد و اگر قیمت سهم رشد کند و به این محدوده برسد، سهم را با همین قیمت می‌فروشد و به یک سود ۵۰ درصدی می‌رسد. ولی اگر به هر دلیلی قیمت سهم پایین برود و مثلا به محدوده ۸۰۰ تومان (حد ضرری که معامله‌گر تعیین کرده است) برسد، در اینجا هم معامله‌گر اقدام به فروش سهامش می‌کند و با پذیرش ضرر ۲۰ درصدی، اجازه نمی‌دهد که سرمایه‌اش بیشتر از این مقدار کاهش پیدا کند.

تعیین حد ضرر، پایبندی به این محدوده و خروج از سهم در صورت رسیدن قیمت به محدوده حد ضرر، یکی از مهم‌ترین رفتارها برای ماندگار بودن در بازارهای مالی است. مولفه‌های بسیار زیادی وجود دارند که بر قیمت سهم و بازارهای مالی تاثیر می‌گذارند و پیش‌بینی همه این مولفه‌ها عملا امکان‌پذیر نیست. در نظر گرفتن حد ضرر در واقع ابزاری احتیاطی است که معامله‌گر باید در معاملاتش در نظر بگیرد تا بتواند ریسک مولفه‌های پیش‌بینی‌ناپذیر (از قبیل تغییرات سیاسی، تغییر قیمت جهانی کالاهایی از قبیل نفت و فولاد، تغییرات بهره بانکی و غیره) را تا حد زیادی کنترل کند.

حد ضرر در بورس را چگونه تعیین کنیم؟

تعیین حد ضرر قاعده و قانون مشخص و ثابتی ندارد که بشود آن را برای همه معامله‌گران تجویز کرد. تعیین حد ضرر به عواملی از قبیل درجه ریسک‌پذیری، مدت‌زمان معامله، شرایط بازار، وضعیت بنیادی سهم، وضعیت تکنیکالی نمودار قیمت و غیره بستگی دارد.

برای نمونه، شخصی ممکن است روحیه ریسک‌پذیری بالایی داشته باشد و بتواند به‌راحتی ضررهای ۳۰ درصدی را هم تحمل کند. اما شخص دیگری چنین روحیه‌ای نداشته باشد و اگر قیمت سهامش بیشتر از ۱۰ درصد افت کند، آرامش خودش را از دست بدهد و دچار اضطراب شود. معامله‌گران موفق برای تعیین حد ضرر، پیش از هر چیز روحیات خودشان را در نظر می‌گیرند و مقدار مشخصی برای حد ضررشان دارند. این معامله‌گران حد ضررشان را طوری در نظر می‌گیرند که آرامش‌ و تمرکزشان را از دست ندهند و در صورت افت تعیین حد ضرر در معاملات بورس قیمت بتوانند ضرری را که متحمل می‌شوند به‌راحتی بپذیرند. معامله‌گران موفق می‌دانند که اگر در معامله‌ای ضرر کنند، می‌توانند به‌راحتی در معامله‌ای دیگر این ضرر را جبران کنند و در مجموع به سود برسند.

نکته: متداول‌ترین محدوده برای تعیین حد ضرر ۵ تا ۱۵ درصد پایین‌تر از قیمت ورود به سهم است. علاوه بر این، معامله‌گران محتاط، سرمایه‌شان را طوری مدیریت می‌کنند که اگر در یک سهم به حد ضرر رسیدند، حداکثر ۲ تا ۳ درصد از سرمایه‌شان را از دست بدهند. مثلا اگر کل سرمایه‌شان ۱۰۰ میلیون تومان است و ۱۰ میلیون تومان از این مبلغ را برای خرید سهام شرکت الف در نظر گرفته‌اند، حد ضررشان را طوری در نظر می‌گیرند که اگر قیمت سهم به حد ضرر رسید، حد اکثر ۲ تا ۳ میلیون تومان ضرر کنند.

تعیین حد ضرر با استفاده از ابزارهای تحلیل تکنیکال

تحلیلگران تکنیکال که بیش از هر چیز نمودار قیمت سهم را بررسی می‌کنند، اولین کارشان این است که سطوح مقاومت و حمایت قیمت سهام را مشخص کنند. معمولا انتظار می‌رود که قیمت سهم بعد از رسیدن به سطوح حمایتی واکنش مثبت نشان بدهد و شروع به رشد کند. معامله‌گرانی که از تحلیل تکنیکال استفاده می‌کنند، سعی می‌کنند سهامی را بخرند که قیمت‌شان نزدیک به محدوده حمایتی باشد و حد ضررشان را کمی پایین‌تر از این محدوده در نظر می‌گیرند. به این ترتیب محدوده حمایتی مانند نوعی سپر عمل می‌کند و اجازه نمی‌دهد که قیمت سهام به‌راحتی به محدوده حد ضرر برسد.

در تصویر زیر نمونه‌ای از حد ضرری را مشاهده می‌کنید که به کمک تحلیل تکنیکال مشخص شده است.

تحلیلگر در این مثال به این نتیجه رسیده است که محدوده ۹۰۰ تا ۹۵۰ تومان محدوده حمایتی سهم شستا است. این تحلیلگر می‌تواند طبق این تحلیل در این محدوده اقدام به خرید سهم کند و حد ضررش را محدوده ۸۵۰ تومان در نظر بگیرد. اگر قیمت زیر این محدوده تثبیت شود، در واقع حمایت ۹۰۰ تومانی از دست رفته است و انتظار نمی‌رود که در آینده نزدیک قیمت سهم بالاتر از این محدوده برود. پس معامله‌گر باید سهم را بفروشد و از آن خارج شود.

البته در این نمودار همان‌طور که مشخص است قیمت سهم به این محدوده واکنش مثبت نشان داده و تا محدوده ۱۴۰۰ تومان هم رشد کرده است. باید دقت کرد که وقتی قیمت سهم به محدوده حمایتی واکنش مثبت نشان می‌دهد و از این محدوده فاصله می‌گیرد، فرصت خرید سهم از دست رفته است. زیرا اگر مثلا در قیمت ۱۲۰۰ تومان خریدار سهم باشید و حد ضرر را با استفاده از این تحلیل ۸۵۰ تومان در نظر بگیرید، متحمل ریسک بسیار زیادی خواهید بود. به‌طور کلی در این روش هرچه قیمت خریدتان هرچه به حمایت نزدیک‌تر باشد، ریسک کمتری متحمل خواهید شد و پاداش بیشتری در انتظارتان خواهد بود.

حد ضرر متحرک چیست؟

یکی دیگر از مفاهیمی که خوب است در زمینه حد ضرر بدانیم، مفهوم حد ضرر متحرک است. حد ضرر متحرک یا Trailing Stop Loss در واقع ابزاری برای محافظت از سود است و زمانی به کار می‌رود که معامله ما وارد سود شده باشد و به حد سود رسیده باشد. شیوه استفاده از این نوع حد ضرر به این صورت است که مثلا معامله‌گر در محدوده ۱۰۰۰ تومان وارد سهم شده است و حد سود را ۱۵۰۰ تومان در نظر گرفته است.

بعد از مدتی قیمت سهم رشد می‌کند و به ۱۵۰۰ تومان می‌رسد، اما تحلیلگر با ارزیابی شرایط به این نتیجه می‌رسد که احتمال دارد قیمت سهم از این هم بالاتر برود. در این حالت حد ضرر را بالاتر می‌آورد و در محدوده ۱۴۰۰ تومان قرار می‌دهد. به این ترتیب اگر قیمت سهم به رشد خودش ادامه بدهد، همچنان این امکان وجود خواهد داشت که سود بیشتری از این معامله کسب شود، ولی اگر قیمت سهم کاهشی شود، معامله‌گر در محدوده ۱۴۰۰ تومان اقدام به فروش می‌کند و اجازه نمی‌دهد سودی که به دست آورده، از بین برود.

اهمیت رعایت حد ضرر

این مطلب را با مقایسه حد ضرر و کمبربند ایمنی آغاز کردیم، ولی هرچه درباره رعایت حد ضرر بگوییم کم گفته‌ایم. رعایت حد ضرر این امکان را برای معامله‌گر فراهم می‌کند که اگر شرایط طبق انتظارش پیش نرود، با ضرر حداقلی از معامله خارج شود و سرمایه‌اش برای معامله بعدی آزاد باشد و بتواند در معاملات آینده این ضرر کوچک را جبران کند و به سود برسد.

گاهی پیش می‌آید که بعضی از معامله‌گران تازه‌کار وارد محدوده حد ضرر می‌شوند و از سهم خارج می‌شوند، اما درست بعد از خروج آن‌ها، روند صعودی سهم آغاز می‌شود و حسرت کسب سود با این معامله‌گران می‌ماند. بسیاری از افراد تازه‌کار به‌راحتی تحت تاثیر چنین موقعیت‌هایی قرار می‌گیرند و حد ضرر را به‌کلی کنار می‌گذارند، نکته اینجاست که چنین کاری می‌تواند آغاز مسیری باشد که به‌راحتی به ناکامی معامله‌گران منتهی می‌شود.

رعایت حد ضرر از ضروریات معامله‌گری است و اگر حد ضررتان به‌راحتی فعال می‌شود و تعداد زیادی از معاملات‌تان به حد ضرر می‌رسد، معنایش این نیست که نباید حد ضرر در نظر گرفت، بلکه مفهومش این است که شیوه تحلیل و معامله‌تان ایراد دارد و باید به دنبال رفع این ایرادها باشید. متداول‌ترین مشکل هم این است که معامله‌گران تازه‌وارد محدوده مناسبی برای خرید سهم در نظر نمی‌گیرند و با هر قیمتی که شد اقدام به خرید می‌کنند.

بهترین محدوده‌ها برای خرید سهم محدوده‌های حمایتی است و معامله‌گر باید پیش از آنکه قیمت به این محدوده برسد، آماده خرید باشد و هر وقت قیمت به این محدوده رسید اقدام به خرید کند و نه قبل یا بعد از آن. در این صورت اگر محدوده‌های حمایتی به‌درستی تشخیص داده شود، حد ضررهای کمتری در معاملات‌مان فعال خواهد شد و تعداد بیشتری از معاملات‌مان با موفقیت همراه خواهد بود.

نحوه محاسبه حد ضرر در بورس

شیوه‌های مختلفی برای محاسبه و تعیین حد ضرر در بورس وجود دارد. در بعضی از این روش‌ها از ابزارهای تحلیل تکنیکال استفاده می‌شود و در بعضی دیگر حد ضرر را صرفا بر مبنای قیمت تعیین می‌شود. در ادامه چند روش برای تعیین حد ضرر را با هم مرور می‌کنیم.

تعیین حد ضرر ثابت

حد ضرر ثابت معمولا به دو صورت تعیین می‌شود. در روش اول معامله‌گر مقدار مشخصی از قیمت را به عنوان حد ضرر در نظر می‌گیرد. مثلا معامله‌گر حد ضررش را ۵۰ تومان کمتر از قیمت خرید در نظر می‌گیرد. در این روش، اگر قیمت خرید سهمی ۹۰۰ تومان بوده باشد، حد ضرر مقدار ۸۵۰ تومان خواهد بود.

در روش دوم درصد مشخصی به عنوان حد ضرر در نظر گرفته می‌شود. در این حالت معامله‌گر حد ضررش را مثلا ۱۰ درصد زیر قیمت خرید در نظر می‌گیرد. به عنوان مثال، اگر قیمت خرید سهم ۲۰۰۰ تومان باشد و معامله‌گر حد ضرر ۱۰ درصدی در نظر داشته باشد، حد ضرر سهم ۱۰ درصد پایین‌تر از ۲۰۰۰ تومان، یعنی ۱۸۰۰ تومان، خواهد بود.

نکته: در این روش حد ضرر معمولا بین ۵ تا ‍۱۵ درصد در نظر گرفته می‌شود.

تعیین حد ضرر به کمک میانگین‌های متحرک

بعضی از معامله‌گران برای اینکه انعطاف‌پذیری بیشتری در معاملات‌شان داشته باشند، از حد ضررهای دینامیک استفاده می‌کنند. در این روش معمولا از اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال برای تعیین حد ضرر استفاده می‌شود. یکی از متداول‌ترین اندیکاتورها برای این کار، میانگین‌های متحرک هستند.

در این روش، معامله‌گر یک اندیکاتور میانگین متحرک (مثلا میانگین متحرک ۵۰ روزه) را در نظر می‌گیرد و وقتی قیمت سهم زیر این میانگین تثبیت می‌شود، اقدام به فروش سهم می‌کند. میانگین متحرک ۵۰ روزه در واقع نشان می‌دهد که میانگین قیمت سهم طی ۵۰ روز معاملاتی اخیر چه مقدار بوده است. اگر قرار به رشد سهم باشد، قیمت باید بالای این میانگین حرکت کند و اگر قیمت سهم کمتر از این میانگین شود، نشانه آن است که کاهش قیمت سهم ادامه خواهد داشت.

تعیین حد ضرر به کمک محدوده حمایتی

یکی از مهم‌ترین مواردی که در تحلیل تکنیکال مطرح می‌شود، بررسی و تشخیص سطوح حمایتی است. در این روش، معامله‌گر به کمک تحلیل تکنیکال سطوح حمایتی مهم سهم را تعیین می‌کند و حد ضرر را ۵ الی ۱۰ درصد زیر این محدوده در نظر می‌گیرد. برای نمونه، اگر معامله‌گر به این نتیجه برسد که سهمی در محدوده ۳۵۰ تومان حمایت تکنیکالی دارد، حد ضررش را ۱۰ درصد پایین‌تر از این محدوده (یعنی محدوده ۳۱۵ تومان) در نظر می‌گیرد.

معایب و مزایای رعایت حد ضرر در بورس

در قسمت‌های قبلی این مطلب تعیین حد ضرر در معاملات بورس به مزایای رعایت حد ضرر در بورس اشاره کرده‌ایم. اما به طور خلاصه، مهم‌ترین مزیت رعایت حد ضرر این است که سرمایه شما از آسیب در امان می‌ماند و در ازای از دست رفتن بخش کوچکی از سرمایه، این امکان را خواهید داشت که وارد معامله دیگری شوید و زیان معامله قبلی را جبران کنید.

مزیت مهم دیگر رعایت حد ضرر این است که اعصاب و روان‌تان آرام می‌ماند و هر روز نگران این نخواهید بود که ضررتان بیشتر خواهد شد یا نه و اینکه چه زمانی روند سهم تغییر خواهد کرد و از ضرر خارج خواهید شد.

رعایت حد ضرر، اگر درست و اصولی و بر مبنای روحیات معامله‌گر تعیین شده باشد، معایب خاصی ندارد. ولی اگر حد ضررتان را طوری در نظر بگیرید که به سرعت فعال شود، تعداد معاملات ناموفق‌تان زیاد خواهد شد و در نتیجه بخش مهمی از سرمایه‌تان را از دست خواهید داد.

مثلا اگر حد ضررتان را ۵۰ درصد در نظر بگیرید، با رسیدن به این حد ضرر نیمی از سرمایه‌تان را از دست خواهید داد. یا اگر هنگام خرید سهم و تعیین حد ضرر، به محدوده‌های حمایتی سهم توجه کافی نداشته باشید و قیمت خریدتان فاصله زیادی با محدوده حمایتی داشته باشد، این امکان که حد ضررتان به‌راحتی فعال شود وجود خواهد داشت. در این حالت هم شناسایی ضرر و خروج از معامله باعث خواهد شد بخشی از سرمایه‌تان از دست برود، در حالی که اگر محدوده ورودتان مناسب می‌بود و حد ضررتان را زیر محدوده حمایتی قرار می‌دادید، در این معامله به سود مناسبی می‌رسیدید.

نکته مهم: پیش از اینکه به فکر خرید سهمی باشیم، باید حد ضرر مناسبی برای این سهم در نظر بگیریم و سپس اقدام به خرید کنیم. در این حالت محدوده خریدمان را باید طوری انتخاب کنیم که اگر معامله وارد ضرر شد و به حد ضرر رسید، زیان‌مان بیشتر از مقداری که از قبل مشخص کرده‌ایم نباشد.

مثال برای تعیین استاپ لاس یا حد ضرر

یک روش ساده برای تعیین حد ضرر طی کردن مراحل زیر است:

• تعیین محدوده حمایت تکنیکال
• اقدام به خرید نزدیک به حمایت
• قرار دادن حد ضرر ۵ تا ۱۵ درصد پایین‌تر از حمایت

فرض کنید نمودار سهم فولاد مبارکه را تحلیل کرده‌ایم و به این نتیجه رسیده‌ایم که سهم در محدوده ۱۰۰۰ تومان حمایت خوبی دارد. سپس در این محدوده اقدام به خرید کرده‌ایم و حد ضررمان را ۱۰ درصد پایین‌تر از این محدوده قرار داده‌ایم. در تصویر زیر این حالت را می‌بینید.

همان‌طور که در این تصویر می‌بینید، قیمت سهم بعد از خرید ما افت کرده است و زیر محدوده حد ضرر رفته است. در این حالت باید سهم را بفروشیم و از سهم خارج شویم. چون این احتمال را می‌دهیم که روند نزولی سهم ادامه پیدا کند و ضرر ما بیشتر شود. البته در این مثال سهم وارد یک روند خنثی شده است و اصطلاحا درجا زده است.

اما اگر همین حد ضرر را رعایت کرده باشیم، با ضرر حداقلی از سهم خارج شده‌ایم و خودمان را درگیر درجا زدن‌های فرساینده سهم نکرده‌ایم. به این ترتیب، بعد از شناسایی ضرر سرمایه‌مان آزاد شده تعیین حد ضرر در معاملات بورس است و این امکان را یافته‌ایم که بدون از دست دادن زمان خرید دیگری انجام بدهیم و در معاملات بعدی به سود برسیم.

تعیین حد ضرر (Stop Loss) در معاملات

یکی از سوالات مهم در حوزه معامله‌گری نحوه تعیین حد ضرر یا استاپ لاس (Stop Loss) برای معاملات است. معمولا افرادی که در بدو ورودشان به بازارهای مالی توجهی به این موضوع نمی‌کنند ضرر سنگینی را تجربه می‌کنند حتی اگر در ابتدای امر موفق به کسب سود شوند! به هر حال این دسته افراد در آینده متوجه می‌شوند که بدون تعیین حد ضرر نمی‌توانند در بازارهای مالی از جمله بورس تهران و یا بازارهای بین المللی به موفقیت برسند. در این مقاله قصد داریم به طور مفصل به این موضوع مهم و حیاتی بپردازیم. با ما همراه باشید.

حد ضرر یا استاپ لاس (Stop Loss) چیست؟

حد ضرر یا استاپ لاس (Stop Loss) همان طور که از اسمش مشخص است مقدار ضرری است که ما آن را می‌پذیریم و ضرر خود را در یک معامله متوقف میکنیم. فرض کنید ما سهمی را 1000 تومان خریدیم و قیمت سهم شروع به کاهش کرد …
900 تومان …
800 تومان …
700 تومان …
و …

کجا باید به این ضرر خاتمه دهیم و معامله را ببنیدم؟ هر انسان عاقلی این موضوع را تایید میکند که نمی‌توان همین طور نگاه کرد تا این ضرر مدام بزرگ و بزرگ‌تر شود، بالاخره باید جایی جلوی ضرر بیشتر را گرفت، اما کجا؟ جایی که ما تصمیم می‌گیریم ضرر را متوقف کنیم حد ضرر نامیده می‌شود.

اما تعیین حد ضرر باید قبل ورود به تعیین حد ضرر در معاملات بورس معامله انجام شود. در این مقاله می‌خواهیم ببینیم حد ضرر برای یک معامله چگونه تعیین می‌شود.

تعیین حد ضرر مسئله مرگ یا زندگی است!

قبل از آنکه درباره نحوه تعیین حد ضرر صحبت کنیم باید بدانید چرا داشتن یک حد ضرر برای یک معامله‌گر از نان شب واجب‌تر است.

حد ضرر مانند پرداخت بیمه خودرو است. ما خودروی خود را بیمه میکنیم تا “اگر” اتفاقی افتاد متحمل ضرر سنگینی نشویم. به کلمه “اگر” توجه کنید. ما خودرو را بیمه میکنیم نه به این دلیل که قرار است تصادف کنیم. ما نمی‌دانیم در آینده چه اتفاقی رخ میدهد. در معامله‌گری هم دقیقا همین طور است، ما نمیدانیم سرنوشت یک معامله چگونه خواهد بود و قیمت به کدام سمت خواهد رفت، بنابراین حد ضرر قرار میدهیم تا “اگر” قیمت بر خلاف انتظار ما حرکت کرد متحمل ضرر سنگینی نشویم.

با این توضیح به مطلب مهم زیر توجه کنید.

چرا یک معامله‌گر نباید در یک معامله متحمل ضرر سنگینی شود؟

دلیل آن مسئله باتلاق ضرر است. یک معامله‌گر اگر در یک معامله متحمل ضرر 20 درصدی شود، بر روی باقی مانده پول خود باید 25 درصد سود کند تا به سرمایه اولیه برسد. اگر در یک معامله 50 درصد ضرر کند با سرمایه باقی مانده باید 100 درصد سود کند تا آن ضرر جبران شود. مثلا فرض کنید سهمی را خریده‌اید 1000 تومان و قیمت سهم به 500 تومان رسیده است و شما 50 درصد در ضرر هستید. حال سهم باید 100 درصد رشد کند تا به 1000 تومان برسد. بنابراین جبران ضرر در بازارهای مالی بسیار دشوارتر از سود کردن است!

در این خصوص در پایان مقاله بیشتر صحبت خواهیم کرد و متوجه خواهید شد چگونه باید با رعایت مدیریت ریسک و سرمایه از غرق شدن در باتلاق ضرر جلوگیری کنید.

نحوه تعیین حد ضرر در یک معامله

تعیین حدضرر روش مشخصی ندارد. تعیین حد ضرر مستقیما برمی‌گردد به استراتژی معاملاتی هر معامله‌گر. در یک استراتژی معاملاتی دلیلی برای ورود به معامله وجود دارد. هر جایی که آن دلیل نقض شود، حد ضرر آن معامله همان جا است.

بنابراین باتوجه به اینکه بیشمار استراتژی معاملاتی وجود دارد (معمولا این استراتژی ها بر اساس تحلیل تکنیکال پایه ریزی شده‌اند)، نمیتوان یک فرمول مشخصی برای تعیین حد ضرر ارائه کرد. حتی در معاملاتی که با یک استراتژی انجام میشود تعیین حد ضرر میتواند متفاوت باشد. برای روشن شدن این موضوع حتما ویدئوی کوتاه زیر را مشاهده کنید.

آموزش تعیین حد ضرر (ویدئویی)

آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.

آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .

در این ویدئوی به عنوان یک مثال با تعیین حد ضرر در یک معامله آشنا می‌شوید.

جایگاه حد ضرر در مدیریت ریسک و سرمایه

یک معامله‌گر برای اینکه در باتلاق ضرر گیر نکند باید با قوانین مدیریت ریسک و سرمایه آشنا باشد. فرض کنید شما به یک معامله با حد ضرر 10 درصد ورود می‌کنید و حد ضرر شما فعال می‌شود و با ضرر 10 درصدی از معامله خارج می‌شوید.

فرض کنید در معامله بعدی به یک معامله با حد ضرر 8 درصدی وارد می‌شوی و از قضا دوباره حد ضرر شما فعال میشود و 8 درصد هم در این معامله ضرر میکنید.

در معامله سوم به یک معامله یا حد ضرر 11 درصد ورود میکنید و از بخت بد شما این معامله هم با ضرر 11 درصدی بسته می‌شود.

انجام سه معامله پشت سر هم که استاپ لاس شما فعال شود اصلا چیز عجیبی نیست. در موفق‌ترین استراتژی‌های معاملاتی هم گاهی ممکن است تعدادی معامله زیان ده پشت سر هم اتفاق بیافتد. شما با انجام سه معامله بالا عملا 30 درصد ضرر کرده‌اید!!

شما در این لحظه در باتلاق ضرر گیر کرده‌اید و خروج از این باتلاق اگر نگوییم غیر ممکن است بسیار دشوار خواهد بود. شما با باقی مانده‌ی پول خود باید 45 درصد سود کنید تا این ضرر جبران شود.

شاید بگویید باید حد ضرر خود را کم کنید، اما در ویدئوی بالا هم ذکر کردیم که در یک معامله شما حد ضرر را تعیین نمی‌کنید بلکه شرایط آن معامله حدضرر را تعیین میکند. حتی اگر به معاملاتی وارد شوید که مثلا حد ضرر 4 الی 5 درصدی هم دارند باز هم چیزی عوض نمی‌شود. شما با 4 معامله زیان ده 20 درصد از سرمایه خود را از دست می‌دهید.

راهکار دوری از باتلاق ضرر

اما راهکار چیست؟ راه حل این موضوع بسیار ساده است. شما باید حجم سرمایه را برای هر معامله باتوجه به حدضرر آن معامله مدیریت کنید.

این موضوع به مدیریت ریسک و سرمایه در بازارهای مالی معروف است. شما باید مقداری از پول خود را در یک معامله درگیر کنید که اگر حد ضرر شما خورده شد، روی کل سرمایه شما نهایتا 2 درصد ضرر کنید. این میزان ضرر را ریسک معاملات می‌نامند. ریسک معاملات ما نباید بیشتر از 2 درصد از کل سرمایه باشد. البته خیلی بهتر است این ریسک را روی 1 درصد قرار دهید ولی اگر قرار است خیلی ریسک کنید نهایت مجاز هستید 2 درصد ریسک کنید. در این حالت اگر در بدترین حالت 5 معامله زیان‌ده هم داشته باشید تنها 10 درصد از سرمایه خود را از دست می‌دهید و این ضرر میتواند در یکی دو معامله به راحتی جبران شود.

این موضوع آنقدر اهمیت دارد که اگر بخواهیم در مورد تفاوت معامله‌گران موفق و شکست خورده صحبت کنیم، قطعا همین یک مورد کافی است. برای اطلاعات تکمیلی در خصوص رعایت مدیریت ریسک و سرمایه در بازارهای مالی مثل بورس، مقاله زیر را مطالعه کنید.
چگونه در بورس به موفقیت برسیم

حد ضرر در تکنیک ریسک فری کردن معامله هم نقش اساسی دارد و پیشنهاد تعیین حد ضرر در معاملات بورس میکنم مقاله زیر را مطالعه کنید.
تکنیک ریسک فری کردن معامله

همچنین برای آشنایی با استراتژی معاملاتی ذکر شده در ویدئوی بالا، در واتساپ یا تلگرام با ما در تماس باشید.
09229322075

آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته در بورس

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته روی لینک زیر کلیک کنید.

تابلوخوانی در کنار تحلیل بنیادی و تکنیکال، بعد سوم بورس است. همه چیز در تابلوی معاملات سهم وجود دارد، اطلاعاتی که شاید در نگاه اول کسی متوجه آنها نشود اما با یادگیری تکنیک های تابلو خوانی و بازار خوانی می توانید به اطلاعات زیادی دست پیدا کنید و بر این اساس معاملات پر سودتری داشته باشید. در کتاب آموزش تابلو خوانی پیشرفته به مطالبی خواهیم پرداخت که در هیچ کلاس یا کتابی به شما آموزش نمی دهند. تکنیک هایی که حاصل سالها تجربه در بازار سرمایه است.

حد ضرر یا استاپ لاس (stop loss) چیست؟

ورود به بازار سرمایه پیش‌نیازهایی دارد. اولین و مهمترین آن، سنجش میزان ریسک‌پذیری سهامدار است. بارها از تریبون‌های مختلف عنوان شده است که سرمایه‌گذاری در بازار بورس و اوراق بهادار دارای ریسک است. سهامدار باید بداند سود و ضرر دو روی یک سکه سرمایه‌گذاری است و حد ضرر یا استاپ لاس سرمایه‌گذاری خود را بشناسد.

هنگامی‌که قیمت برخلاف انتظار ما حرکت می‌کند، اگر به موقع از بازار خارج شویم از گسترش زیان جلوگیری و سرمایه خود را حفظ می‌کنیم. بسیاری از معامله‌گران تازه‌کار به صورت احساسی و بدون در نظر گرفتن قواعد انجام یک معامله موفق، تصمیم‌گیری می‌کنند. نهایتا نیز زیان‌های هنگفت می‌بینند و از بازار بورس متنفر می‌شوند! در این مقاله علاوه بر توضیح چیستی حد ضرر، روش‌های محاسبه آن را نیز با هم مرور می‌کنیم.

منطور از حد ضرر چیست؟

‌افرادی که با مطالعه و شناخت از بازار مورد نظر و توجه به میزان سرمایه خود، سرمایه‌گذاری می‌کنند به ‌طور حتم برای خود اهداف قیمتی تعیین کرده‌اند. این اهداف شامل مواردی از جمله قیمت خرید، قیمت فروش، مقدار سود و مقدار زیان است. برای سرمایه گذاری در بورس باید ابتدا انتظارات خود را تعریف کنیم و به سوالاتی نظیر تعیین حد ضرر در معاملات بورس زمان ورود یا خروج در یک سهم، سود مورد انتظار و میزان ضرری که حاضر به پذیرش آن هستیم، پاسخ دهیم.

تشخیص قیمت و زمان فروش سهام، نیاز به تجربه و اطلاعات کافی دارد. برای حفظ سرمایه و رسیدن به سود، لازم است قبل از خرید هر سهمی روندها، مقاومت‌ها، حمایت‌ها، وضعیت بنیادی و… سهم را بررسی کنیم.

با بررسی کامل یک سهم، این انتظار وجود دارد که قیمت سهم صعودی باشد و به سود مورد نظر برسد. حال اگر بعد از خرید برخلاف انتظار ما قیمت سهم کاهش یافت، به این معنی است که یا در محاسبات خود اشتباه کرده‌ایم یا بر خلاف روند بازار وارد شده‌ایم و تحلیل درستی از سهم نداشته‌ایم. در این وضعیت، دو راه پیش روی ما قرار دارد:

باقی ماندن در سهام بدون هیچ برنامه‌ای تا زمانی که به قیمت مورد نظر ما برسد، ریسک زیادی دارد و می‌تواند منجر به از دست رفتن بخش اعظمی از سرمایه شود.

خروج از سهام بعد از تحمل مقداری کاهش، منطقی‌تر به نظر می‌رسد؛‌ یک سرمایه‌گذار حرفه‌ای با بررسی کامل سهم را می‌خرد و حد سود و زیان را تعیین می‌کند. در صورتی که به سود مورد نظر دست یافت یا سهم به مقاومت خود رسید، از سهم خارج می‌شود. زیرا هیچ سهمی برای همیشه حالت صعودی نخواهد داشت. ولی اگر سهام به جای رشد، افت کرد و به حد ضرر رسید؛ بلافاصله باید از سهم خارج شد.

حد ضرر ابزاری است که سرمایه‌گذاران به کمک آن می‌توانند در صورتی‌که سود مورد انتظار محقق نشد، از ضرر بیشتر و از بین رفتن اصل سرمایه خود جلوگیری کنند.

امکان دارد بعد از فروش، سهم روند صعودی بگیرد. در این صورت نباید به این فکر کنیم که شاید بهتر باشد، حد سود یا حد ضرر نداشته باشیم زیرا عدم تعیین حد سود و حد ضرر به معنی نداشتن برنامه برای سرمایه‌گذاری و عدم ‌مدیریت سرمایه و ریسک است.

اگر بازار بورس روند نزولی داشته باشد، لازم است حد ضرر کل بازار در نظر گرفته شود و تا زمان بازگشت بازار به روند طبیعی، نباید معامله کرد. در این حالت باید از سهامی که به حد ضرر هم نرسیده خارج شویم.

برای حفظ سرمایه پیش از انجام هر معامله باید حد ضرر مناسب را پیدا کنیم و به آن پایبند باشیم. پایبندی به حد ضرر یعنی در صورت رسیدن قیمت به آن نقطه، معامله بدون هیچ‌گونه تردیدی بسته شود. سرمایه‌گذاری موفق است که بتواند زیان خود را به حداقل برساند.

مزیت تعیین حد ضرر چیست؟

برای توضیح کاربرد حد ضرر با یک مثال شروع می‌کنیم. فرض کنید سهمی را خریداری کرده‌اید و قیمت آن رو به کاهش است. چنانچه قیمت سهم مورد نظر پس از یک سال دوباره به قیمت اولیه بازگردد، شما از نظر معاملاتی ضرر یا زیانی متحمل نشده‌اید اما از نظر سرمایه‌گذاری این فرآیند برای شما هزینه فرصت سرمایه‌گذاری در این یک سال ایجاد کرده ‌است. به این معنا که فرصت‌های سرمایه‌گذاری را در موقعیت‌های سودآور دیگر از دست داده‌اید. با این توضیح یکی از مزیت‌های اصلی حد ضرر را علاوه ‌بر جلوگیری از افزایش زیان، می‌توانیم جلوگیری از خواب سرمایه نیز بدانیم.

نحوه محاسبه حد ضرر

‌روش‌های متعددی برای محاسبه حد ضرر وجود دارد. بعضی از این روش‌ها با توجه به فاصله قیمتی از نقطه خرید سهام است و بعضی توسط اندیکاتورها و ابزار تحلیل تکنیکال. در ادامه به بررسی چند مورد از پرکاربردترین روش‌های محاسبه حد ضرر می‌پردازیم:

• حد ضرر ثابت
• حد ضرر مکانیکال
• حد ضرر تکنیکال و ترسیمی

حد ضرر ثابت‌

در روش تعیین حد ضرر ثابت، معامله‌گر مقدار مشخصی را به ‌عنوان حد ضرر در نظر می‌گیرد و زمانی‌که قیمت به آن نقطه رسید، اقدام به فروش می‌کند. در این روش حد ضرر به دو صورت محاسبه می‌شو:.

‌۱– مقدار ثابت عددی: در روش مقدار ثابت عددی، معامله‌گر عدد ثابتی را به عنوان حد ضرر تعیین می‌کند. به عنوان مثال حد ضرر ۲۰ هزار تومانی را برای خرید خود در نظر می‌گیرد و هر زمان که قیمت سهم به اندازه ۲۰ هزار تومان نسبت به قیمت خرید کاهش یافت، اقدام به فروش می‌کند.
‌۲– مقدار ثابت درصدی: در این روش معامله‌گر درصد ثابتی از قیمت خرید را ملاک محاسبه حد ضرر قرار می‌دهد و ‌زمانی ‌که قیمت سهم از مبلغ درصدی تعیین شده پایین‌تر رفت، از معامله خارج می‌شود. به عنوان مثال اگر سهمی را ۵۰۰ تومان خریداری کرده باشیم و حد ضرر را ۱۰ درصد در نظر بگیریم، با رسیدن به قیمت ۴۵۰ تومان باید سهم را بفروشیم.

‌چند نکته درباره تعیین حد ضرر به شیوه درصد ثابت:

• قانون۸درصدی: برخی معتقدند معمولا سهامی که به خوبی و بر اساس تجزیه و تحلیل دقیق بنیادی و تکنیکال انتخاب شده و در زمان و قیمت مناسب آن را خریداری کرده باشیم، به ‌ندرت با کاهش ۸ درصدی نسبت به قیمت خرید مواجه می‌شود. بنابراین هرگاه سهام شما بیش از ۸ درصد از قیمت خرید خود را از دست داد، باید از معامله خارج شوید و بدانید چیزی در استراتژی معاملاتی شما اشتباه است.
• محدوده ۵ الی ۱۵ درصدی: از معمول‌ترین محدوده‌هایی که برای تعیین حد ضرر در نظر گرفته می‌­شود، محدوده ۵ الی ۱۵ درصدی نسبت به قیمت خرید سهام است. البته محدوده کاملاً یکسانی برای همه سرمایه‌گذاران وجود ندارد اما اغلب بازه‌ در نظر گرفته ‌شده برای حد ضرر، بین ۵ تا ۱۵ درصد از قیمت خرید است.
• تفاوت رفتار سهم با وضعیت بازار: در دوران پس از خرید، رفتار سهم نسبت به کل بازار و صنعت باید مورد توجه قرار گیرد. چنانچه سهام شما در بازار در حال رشد، در جای خود باقی بماند (اصطلاحاً به این حالت درجازدن می­‌گویند) این می‌تواند یک هشدار باشد. بنابراین اگر رشد سهام شما در مقایسه با رشد بازار ناچیز است، باید سهام را بار دیگر مورد مطالعه قرار دهید، حتی زمانی‌که ۸ درصد از قیمت خرید شما پایین­‌تر نیامده باشد. چرا که داشتن چنین سهمی برای شما هزینه فرصت به ‌همراه خواهد داشت.

حد ضرر متحرک یا شناور

‌تغییر موقعیت حد ضرر به نقطه ای بالاتر یا پایین‌تر، به معنی تعیین حد ضرر متحرک یا شناور یا متغیر است. به عنوان مثال زمانی‌که یک سهم را روی قیمت ۲۵۰ تومان می‌خریم، حد ضرر را برای آن در نقطه ۲۳۰ تومان قرار می‌دهیم. چنانچه قیمت سهم افزایش یافت و به نقطه ۳۳۰ تومان رسید، حد ضرر را در نقطه بالاتری مثلا روی قیمت ۳۰۰ تومان قرار می‌دهیم. به این فرآیند، تغییر حد ضرر با توجه به روند قیمت سهام گفته می‌شود.

حد ضرر مکانیکال

‌در روش‌های تعیین حد ضرر به شیوه مکانیکال، برای محاسبه و تعیین نقطه ضرر از اندیکاتورها استفاده می‌شود. در اینجا نگاهی مختصر به روش‌های مورد استفاده در این شیوه داریم. برای مطالعه بیشتر و کامل­‌تر، می‌توانید به منابع تخصصی‌تر در حوزه محاسبه حد ضرر مراجعه کنید:
‌۱- روش پارابولیک سار(Parabolic SAR): در این شیوه از ترسیم نمودار برای محاسبه و تعیین حد ضرر استفاده می‌شود.

‌۲- میانگین متحرک(Moving Average): در این روش از میانگین متحرک که قیمت سهام را در یک دوره زمانی نشان می‌دهد، استفاده می‌شود.

‌حد ضرر تکنیکال و ترسیمی

‌برای تعیین حد ضرر به روش تکنیکال از ابزارهای ترسیم نمودار که در تحلیل تکنیکال موجود است استفاده می‌شود. برای مطالعه کامل‌تر این روش می‌توانید به کتب و منابع موجود در تحلیل تکنیکال مراجعه کنید. از آن جا که قیمت آخرین معامله مدام در حال تغییر است، معمولا برای محاسبه حد ضرر، قیمت پایانی را مبنا قرار می­‌دهند. البته گاهی سرمایه‌گذارانی که با هدف نوسان‌گیری معامله می‌کنند، مبنای محاسبه خود را قیمت آخرین معامله قرار می‌دهند.‌

برای تعیین حد ضرر در یک معامله دو عامل مهم باید در نظر گرفته شود. یکی از این عوامل حجم معامله و دیگری قیمت سهام است. چنانچه حجم معامله به مقدار مشخصی برسد و قیمت از یک حد تعیین شده‌ای کمتر شود، حد ضرر فعال می‌شود. در نتیجه برای فعال شدن حد ضرر تنها رسیدن به حجم مشخصی یا رسیدن قیمت به محدوده حد ضرر کافی نبوده و این دو شرط باید به صورت هم‌زمان برقرار شود.

‌از جمله عوامل موثر بر تعیین حد ضرر، می‌توانیم به ویژگی‌های سرمایه‌گذار از نظر ریسک‌پذیری و دیدگاه زمانی او در سرمایه‌گذاری اشاره کنیم. اما به صورت کلی عوامل تاثیرگذار بر این فرآیند را می‌توان موارد زیر در نظر گرفت:

• ‌خط روند حمایت مهم یا کف قیمتی سهم
• ‌فیبوناچی
• ‌امواج الیوت
• ‌الگوهای نموداری
• ‌کف دوقلو
• ‌الگوی سروشانه

نکات مهم در تعیین حد ضرر

‌قانون کلی برای تعیین حد ضرر وجود ندارد اما نکات قابل توجهی هستند که برای تعیین آن باید در نظر گرفته شود. از جمله این موارد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:‌

• کم شدن سود هم نوعی ضرر است، بنابراین زمانی‌که قیمت سهام بالا رفت حد ضرر را نیز باید متناسب با قیمت افزایش داد.‌
• یکی از رایج‌ترین اشتباهات، تغییر حد ضرر بدون دلیل فنی و منطقی است. گاهی اوقات با نزدیک شدن قیمت به حد ضرر، معامله‌گر اقدام به تغییر یا حذف آن می‌کند و منتظر کمتر شدن یا از بین رفتن زیان می‌ماند. با وجود اینکه ممکن است در مواردی این حرکت موجب جبران یا کمتر شدن زیان شود، اما در بلندمدت نتیجه‌ای جز از بین رفتن برنامه و استراتژی سرمایه‌گذاری نخواهد داشت.‌
• حد ضرر نباید بیشتر از ۱۰ درصد مبلغ خرید باشد. به این معنا که بیش از ۱۰ درصد مبلغ خریدتان را نباید از دست دهید.‌
• حد ضرر را نباید با فاصلهخیلی زیاد یا خیلی کم از قیمت خرید قرار دهید.
• اگر روند بازار و شاخص صعودی باشد، بعد از رسیدن به حد سود، بدون این که سهم را بفروشیم فقط حد ضرر را تعریف می‌کنیم؛ ولی اگر روند بازار نزولی و شاخص در حال اصلاح باشد، باید بعد از رسیدن به حد سود، یا به طورکامل از سهم خارج شویم یا بخشی از سهام را با سود بفروشیم و برای مابقی، حدضرر شناور (trailing stop) در نظر بگیریم.
• در تعیین حد ضرر، افق زمانی سرمایه‌گذاری بسیار حائز اهمیت است. حد ضرر برای معاملات کوتاه‌مدت با حد ضرری که برای معاملات بلندمدت تعریف می‌شود، متفاوت است.
• در معاملات کوتاه‌مدت، حد ضرر را روی محدوده‌ حمایت در موج نزولی قبلی قرار دهید (به شرطی که بین ۸ تا ۱۰ درصد باشد).‌
• حد ضرر را در خریدهای میان‌مدت و بلندمدت روی محدوده حمایتی معتبر تعیین کنید (بین ۱۰ تا ۲۰ درصد پایین‌تر از قیمت خرید)‌‌.
• وقتی مقاومت یک سهم شکسته شد و قیمت سهم در بالای محدوده مقاومتی تثبیت شد، حد ضرر را روی مقاومت شکسته شده، که حالا به عنوان حمایت عمل می‌کند، قرار دهید.

سخن آخر

‌یکی از بارزترین تفاوت‌های معامله‌گران موفق با سایر معامله‌گران، نحوه برخورد آن‌ها در شرایط نامطلوب بازار است. زمانی ‌که قیمت برخلاف انتظار ما حرکت می‌کند، اگر به موقع از بازارخارج شویم، می‌توانیم از زیان جلوگیری و اصل سرمایه را حفظ کنیم.
تعیین حد ضرر یا استاپ لاس (stop loss)، از ملزومات تبدیل شدن به یک سرمایه‌گذار موفق است. برای این کار باید به روند بازار، نوع سهام، شخصیت مالی و میزان ریسک‌پذیری خود توجه کنیم و هیچ قانون کلی در این زمینه وجود ندارد اما نکات و روش‌هایی هستند که برای تعیین حد زیان موثر و منطقی و انجام معاملات حرفه‌ای، به ما کمک می‌کنند. در این مقاله ابتدا بررسی کردیم که حد ضرر چیست و در نظر گرفتن آن چه مزایایی دارد و سپس به بررسی انواع حد ضرر شامل ثابت، شناور، مکانیکال و تکنیکال پرداختیم.