چرا معاملات لیکویید می‌شوند؟

لیکویید شدن ارز دیجیتال چیست؟و روش های جلوگیری از لیکویید شدن

امروز از سلسله مقالات زرین پال به موضوع لیکویید شدن ارز دیجیتال می پردازیم. اگر در بازار ارز های دیجیتال کار کرده باشید یقینا برای شما هم پیش آمده که این کلمه را شنیده باشید و معنی آن را ندانید. یا ممکن است حتی خودتان لیکویید شده باشید. در واقع لیکویید شدن یا liquidation مبحث گسترده ای است که در این مقاله به تمام آن می پردازیم. ولی در ابتدا می توانیم بگوییم که تنها افراد غیر حرفه ای و کسانی که توانایی کنترل احساساتشان را ندارند لیکویید می شوند.

همانطور که می دانید بازار ارز های دیجیتال نوسانات بسیار بالایی دارد. همچنین افراد مبتدی زیادی هرروزه به این بازار ورود می کنند. این موضوع به این معناست که لیکویید شدن اتفاقی رایج در این بازار است. هر روز مردم بسیاری در آن پول خود را از دست می دهند که موجب می شود به این بازار لقب کلاهبرداری بزرگ را نسبت دهند. ارز های دیجیتال مانند بیت کوین و اتریوم به دلیل سرمایه گذاری های پر ریسک و پر نوسان معروف هستند که از طرفی باعث سود های بسیار زیادی برای افراد حرفه ای می شود. اما برای شروع بیایید به معنی و تعریف لیکویید شدن و اینکه در کل به چه معناست بپردازیم.

منظور از لیکویید شدن چیست؟

لیکویید شدن در لغت به معنای انحلال است اما در واقع اصطلاح تلخی به معنای تمام شدن پول شماست که هیچ معامله گری علاقه ای به تجربه ی آن ندارد. در واقع لیکویید شدن هنگامی اتفاق خواهد افتاد که معامله گر سرمایه کافی برای باز نگه داشتن معامله نداشته باشد. یعنی اینکه پول بیشتری برای تحمل ضرر در معامله را ندارد . همانگونه که گفتیم بازار ارز های دیجیتال نوسانات سنگینی دارد که سبب پولدار شدن یک سری و ورشکسته شدن افراد مبتدی می شود. اگر در این بازار حرفه ای رفتار کنید ممکن است جزو دسته اول نباشید اما مطمئنا چرا معاملات لیکویید می‌شوند؟ در دسته دوم قرار نمی گیرید. جالب است بدانید از زمان شیوع ویروس کرونا در سال 2020 بیت کوین 160 درصد نسبت به طلا با 22 درصد و S&P 500 با 14 درصد افزایش یافته است. چیزی که نوسانات این بازار را بیشتر می کند داشتن ویژگی هایی همچون معاملات مارجین، قابلیت سوآپ کردن و معاملات آتی است که در ادامه به معنی آن ها می پردازیم.

معاملات مارجین (margin trading)

در واقع تصور کنید از شخصی پول برای معامله کردن قرض می گیرید و آن شخص می گوید بعد از مثلا ده روز باید پول را به او برگردانید در غیر اینصورت خودش می گیرد. همچنین قید می کند که اگر بیشتر از مثلا بیست درصد ضرر کنید هم پول خودش را می گیرد و هم پول شما را. از طرفی معاملات مارجین قابلیت اهرم دار کردن معامله را به شما می دهند. به این صورت که تا پنج برابر پولتان را می توانید قرض بگیرید و معامله کنید که به همان نسبت سود و یا ضرر بیشتری خواهید کرد. شاید برای شما این سوال پیش آمده باشد که اگر پول را به صرافی بر نگردانیم چه؟ طبیعتا در زندگی عادی هیچ غریبه ای به شما رایگان پول قرض نمی دهد.

در بازار ارز های دیجیتال هم به همین صورت است و صرافی از شما مبلغی را به عنوان وثیقه می خواهد که بعنوان مارجین اولیه شناخته می شود. هر معامله ای بسته به اندازه اهرم، پتانسیل سود یا ضرر بیشتری دارد. بطور مثال با اهرم پنج روی سرمایه صد دلاری، اگر 10 درصد سود کنید در واقع ده درصد روی پانصد دلار سود کرده اید. یعنی پنجاه دلار سود روی سرمایه سرمایه اولیه ی 100 دلاری . بعد از معامله 400 دلار به صرافی برمی گردانید و 150 دلار نزد خود نگه می دارید(100 دلار سرمایه اولیه + 50 دلار سود). در حالی که اگر از مارجین استفاده نمی کردید تنها ده دلار سود کرده بودید.

البته در آن طرف قضیه اگر فقط بیست درصد ضرر می کردید هم 400 دلار را از دست می دادید و هم 100 دلار خودتان را زیرا 20 درصد ضرر ضربدر 5 اهرم می شود که یعنی 100 درصد ضرر. در واقع لیکویید شدن ارز دیجیتال یعنی همین!

سوآپ کردن (swap)

سوآپ کردن برعکس مارجین است. به این صورت که شما ارز مورد نظرتان را (اگر قابلیت سوآپ داشته باشد) انتخاب می کنید و در ازای سود سالیانه یا ماهانه مشخصی آن ارز را می خرید و نزد صرافی نگه می دارید. طبق مدت تعیین شده شما نمی توانید به آن ارز دست بزنید و اصطلاحا قفل شده است و در واقع شما آن ارز را در ازای سود مشخصی برای مدت معینی به صرافی قرض می دهید.

معاملات آتی (futures)

در معاملات آتی شما ارز مورد نظر را نمی خرید بلکه بر روی نوسانات قیمتی آن معامله ی دو طرفه (یا در جهت خرید یا در جهت فروش) باز می کنید. در واقع در معاملات فیوچرز شما مالکیتی بر دارایی ندارید و فقط نوساناتش را معامله می کنید. معاملات آتی در ارز های دیجیتال بسیار پر ریسک هستند زیرا همانطور که گفته شد نوسانات بسیاری دارد. در این نوع معامله شما می توانید تا سقف 75 یا 125 برابر پول خود را معامله کنید. این یعنی اگر با اهرم 100 معامله ای را باز کنید با یک درصد سود صد درصد سود می کنید و با یک درصد ضرر صددرصد ضرر خواهید کرد و در معامله ارز دیجیتالتان لیکویید خواهید شد.

این ویژگی ها در سال 2011 به بازار جهان ورود پیدا کردند و در سال های اخیر وارد بازار ارز های دیجیتال شدند. معاملات مارجین و فیوچرز را به واسطه ی سود و ضرر بزرگی که می توانند بدهند شمشیر دو لبه می دانند. که یک طرف آن سود بزرگ و لبه ی دیگر ضرری عظیم را دارد.

لیکویید شدن ارز دیجیتال چگونه اتفاق می افتد؟

اما در کل لیکویید شدن چگونه اتفاق می افتد؟ در این بازار لیکویید شدن ارز دیجیتال زمانی اتفاق می افتد که یک صرافی بدلیل از دست دادن جزیی یا کلی سرمایه اولیه پوزیشن معاملاتی معامله گر را به اجبار می بندد. در واقع یعنی وقتی که معامله گر نتواند الزامات مارجین را برای یک پوزیشن اهرمی برآورده کند و سرمایه کافی را برای باز نگه داشتن معامله آتی یا مارجین نداشته باشد لیکویید می شود.

معامله با اهرم بسیار پر ریسک است و اگر بازار حرکتی در خلاف جهت معامله انجام دهد ممکن است به راحتی تمام پول از دست برود و ارز دیجیتال لیکویید شود. همچنین برخی کشور های اروپایی مانند انگلیس صرافی های ارز دیجیتال را از ارا ئه معاملات اهرمی به کاربران مبتدی برای محافظت از سرمایه آنها محروم کرده اند.

چرا معاملات لیکویید می شوند؟

خب تا اینجا تعریف لیکویید شدن و چگونه اتفاق افتادنش را گفتیم حالا بیایید بگوییم که به کلی چرا معاملات لیکویید می شوند. در واقع زمانی که شما با توجه به فرمول لیکویید شدن حد ضرر خود را خارج از محدوده بگذارید یا اصلا نگذارید لیکویید خواهید شد. به این معنی که مثلا شما با طبق فرمول با بیست درصد ضرر لیکویید می شوید اما حد ضرر خود را به اشتباه روی 30% ضرر می گذارید و این باعث از دست رفتن پولتان می شود.

در حالت دوم شما به دلیل بی تجربگی یا نداشتن کنترل روی احساسات حد ضرر را به کلی نمی گذارید. این یعنی که شما روانشناسی چرا معاملات لیکویید می‌شوند؟ چرا معاملات لیکویید می‌شوند؟ معاملات و مدیریت ریسک را بلد نیستید و اگر بلدید به آن عمل نکرده اید. دلیل سوم حرکت سریع قیمت است. در این حالت شما حد ضرر خود را در جای مناسب گذاشته اید اما قیمت در یک حرکت بشدت سریع از آن قیمت می گذرد و معامله شما پر نمی شود و در واقع حد ضررتان عمل نمی کند.

چگونه می توان از لیکویید شدن ارز دیجیتال جلوگیری کرد؟

حال وقت آن است که بگوییم چگونه می توان از لیکویید چرا معاملات لیکویید می‌شوند؟ چرا معاملات لیکویید می‌شوند؟ شدن جلوگیری کرد. در واقع دلیل اصلی لیکویید شدن نداشتن حد ضرر است. در قسمت بالایی توضیح دادیم که چرا معاملات لیکویید می شوند. خب برای جلوگیری از لیکویید شدن ارز دیجیتال در قدم اول باید دقیقا محاسبه کنید که در چه قیمتی لیکویید خواهید شد. بعد از اینکه محاسبه را انجام دادید در جای درست حد ضرر خود را می گذارید.

اما گفتیم که در مواقعی که قیمت سریع حرکت می کند حد ضرر عمل نمی کند. برای جلوگیری از این اتفاق شما بجای تعیین یک قیمت برای حد ضرر باید یک محدوده را بعنوان حد ضرر انتخاب کنید. مثالی میزنیم تا بهتر متوجه این مطلب شوید: فرض کنید شما روی قیمت صد دلار خرید کرده اید و حساب کرده اید که اگر قیمت به شصت دلار برسد لیکویید خواهید شد. در اینجا برای اینکه حرکت سریع قیمت باعث عمل نکردن حد ضرر شما نشود حد ضرر خود را بجای تعیین کردن روی قیمت 80 دلار روی محدوده قیمتی 82 تا 76 دلار تعیین می کنید. یعنی اینکه به معامله خود در صرافی این دستور را می دهید که از قیمت 82 دلار تا قیمت 76 دلار هر معامله خریدی وجود داشت با معامله من set شود.

هرچقدر این محدوده کوچک تر باشد ریسک بیشتر و هرچقدر بزرگ تر باشد ریسک کمتری خواهد داشت. همچنین راه دیگر برای جلوگیری از لیکویید شدن معامله نکردن در ارز های کم حجم است. ارز های دیجیتالی هستند که حجم معاملاتی آنها بسیار کم است و خود این مسئله باعث درست عمل نکردن حد ضرر خواهد شد. سعی کنید در ارزهای دیجیتالی معامله کنید که حجم معاملات بالایی دارند.

ارزش لیکویید شدن چگونه محاسبه می شود؟

منظور از ارزش لیکویید شدن این است که در چه قیمتی و کجا با چه درصدی معامله ما لیکویید می شود. ارزش لیکویید شدن تقریبا در تمام صرافی ها بطور اتوماتیک محاسبه و نمایش داده می شود. اگر قیمت آن ارز دیجیتال از آن محدوده عبور کند معامله ما لیکویید می شود و پولمان از دست می رود. قیمت لیکویید شدن در صرافی به دو مورد خیلی مهم وابسته است:

1)میزان پول در حساب

2)میزان اهرم

هرچقدر میزان پول در حساب بیشتر باشد قیمت لیکویید شدن شما دورتر است و توانایی تحمل ضرر بیشتری را دارید. از طرفی هر چقدر میزان اهرم بیشتر باشد زودتر لیکویید می شوید. فرض کنید قیمت لیکویید شدن شما با اهرم پنج روی بیست درصد است. خب اگر از اهرم پنجاه استفاده کنید با تنها دو درصد ضرر لیکویید خواهید شد. همانطور که گفته شد صرافی خودش قیمت لیکوییدیشن را محاسبه می کند و به شما نمایش می دهد. اما شما خودتان هم می توانید با استفاده از فرمولی به درصد لیکویید شدنتان برسید. در صرافی های ارز دیجیتال معمولا ماشین حساب وجود دارد که می توانید در آن محاسبه کنید اما به کلی فرمول آن به شرح زیر است:

درصد لیکویید شدن = 100 / اهرم

برای نمونه اگر شما در معامله خود از اهرم 3 استفاده کنید حدودا 33 درصد تحمل ضرر دارید و اگر به 33.3 برسد لیکویید خواهید شد. ( 33.3 = 100 / 3 )

محاسبه لیکویید شدن ارز دیجیتال در صرافی

لیکویید شدن در صرافی چگونه محاسبه می شود؟ در واقع دو حالت در صرافی ارز دیجیتال وجود دارد که در هر دو حالت می توانید لیکویید شوید اما با هم تفاوت دارند. این دو حالت به شرح زیر هستند :

1)کراس (Cross)

اگر در پوزیشن معاملاتی خود حالت کراس (cross) را انتخاب کرده باشید یعنی کل دارایی تان را در آن صرافی درگیر کرده اید. در واقع اگر در ضرر بروید و لیکویید شوید نه تنها سرمایه درگیر در آن معامله بلکه تمام دارایی تان در آن صرافی را از دست خواهید داد. این حالت ریسک بسیار بالایی دارد اما مزایای آن این است که شانس لیکویید شدنتان پایین تر می آید. همانگونه که در قسمت ارزش لیکویید شدن گفتیم میزان اهرم و میزان پول در حساب دو عامل مهم در لیکویید شدن هستند و هرچقدر سرمایه بیشتری داشته باشید تحمل ضرر بیشتری دارید. در حالت کراس وقتی کل دارایی شما درگیر باشد طبیعتا سرمایه بیشتری دارید و تحمل ضررتان بالاتر است. اما خب اگر لیکویید شوید تمام پولتان را از دست خواهید داد که ریسک بالایی است.

2)ایزوله (Isolated)

در حالت ایزوله (Isolated) یا ایزولیت دقیقا برعکس حالت کراس فقط دارایی ای درگیر است که معامله کرده اید. یعنی اگر حالت ایزوله را برای معامله خود انتخاب کنید تنها آن مبلغی را که در معامله وارد کرده اید محاسبه می شود. در این حالت ریسک شما پایین می آید و مدیریت ریسک را بهتر رعایت کرده اید اما شانس لیکویید شدن معامله شما بیشتر خواهد شد.

سخن پایانی

به کلی لیکویید شدن در بازار ارز دیجیتال به علت نوسانات شدید بسیار شایع است که این بازار را پر خظر و پر ریسک می کند. در واقع هنگامی که شما روی نوسانات یک دارایی معامله می کنید که به معاملات آتی و مارجین اطلاق می شود امکان لیکویید شدن شما پدیدار می شود و این مبحث پیش می آید. هنگامی که شما معاملات فیوچرز یا آتی باز می کنید یک آستانه تحمل ضرر را دارا می شوید که اگر از آن حد بیشتر شود تمام پول خود را از دست می دهید و اصطلاحا لیکویید می شوید.

در این زمان شما برای جلوگیری از ضرر کار های زیادی را می توانید انجام دهید که عبارتند از: گذاشتن حد ضرر- مشخص چرا معاملات لیکویید می‌شوند؟ کردن یک محدوده حد ضرر بجای یک قیمت. همچنین گفتیم که زمانی لیکویید می شوید که دیگر شما بودجه ای برای تحمل ضرر نداشته باشید و صرافی به اجبار معامله شما را می بندد. در ادامه فرمول محاسبه درصد لیکویید شدن را بیان کردیم و گفتیم که نیازی به محاسبه آن نیست چون خود صرافی اینکار را می کند و عدد محاسبه شده را به شما می دهد. همچنین می توانید از ماشین حسابی که در اکثر صرافی های ارز دیجیتال وجود دارد برای محاسبه درصد لیکویید شدن استفاده کنید. یکی از مسائل مهمی که باید در نظر بگیرید انتخاب حالت کراس یا ایزوله در معاملات اهرمی است.

در حالت کراس شانس لیکویید شدن نسبت به حالت ایزوله پایین می آید اما ریسک معامله بالاتر می رود. در کل اگر مبتدی و تازه کار هستید بهتر است سمت معاملات اهرمی نروید و اگر می روید حتما روانشناسی معامله و مدیریت ریسک را به خوبی فرا بگیرید و به آن عمل کنید.

لیکوئید شدن چیست؟ بررسی اصطلاح لیکوئید شدن تریدر ها در بازارهای مالی

بازار رمزارزها به نوسانات بالا شهرت دارد. از بیت کوین و اتریوم گرفته تا استیبل کوین‌ها، این نوسانات همواره در بازار وجود داشته‌اند. همین امر باعث شده است که سرمایه‌گذاری در این بازار ریسک بیشتری نسبت به سایر بازارها داشته باشد. بنابراین امکان لیکوئید شدن در بازار کریپتوکارنسی بسیار بیشتر است. اما منظور از لیکوئید شدن چیست؟

با ما همراه باشید تا در این مقاله مفهوم لیکوئید شدن یکی از اصطلاحات مهم ارز دیجیتال را بررسی کنیم.

لیکوئید شدن به زبان ساده

لیکوئید شدن به فرایند فروش دارایی‌های کریپتویی برای به حداقل رساندن ضرر، به ویژه در صورت سقوط بازار، اشاره دارد. در بازار کریپتوکارنسی، اصطلاح لیکوئید شدن عمدتاً برای توصیف بسته شدن اجباری موقعیت یک معامله‌گر به دلیل از دست دادن جزئی یا کلی حاشیه سود اولیه معامله گر استفاده می‌شود. لیکوئید شدن زمانی اتفاق می‌افتد که در یک معامله اهرم یا levrage حاشیه سود در نظر گرفته شده کاهش پیدا می‌کند و در صورت باز بودن معامله، تریدر متضرر می‌شود.

در صورت سقوط قیمت بازار، صرافی به صورت خودکار معامله باز را می‌بندد. این عمل ممکن است سرمایه اولیه تریدر را تحت تاثیر قرار دهد. در شرایط وخیم سقوط قیمت، تریدر ممکن است کل سرمایه خود را از دست بدهد.

لیکوئید شدن را می توان به لیکوئید جزئی و کل تقسیم کرد.

• لیکوئید جزئی: معامله را در سریع‌ترین زمان ممکن می‌بندد و تریدر بخشی از سرمایه خود را از دست می‌دهد.
• لیکوئید کلی: سقوط شدید قیمتی در بازار و بسته شدن معامله به از دست دادن کل سرمایه تریدر منجر می‌شود.

تفاوت لیکوئید شدن و لیکوئیدیتی

این دو اصطلاح از نظر لغوی به یکدیگر نزدیک هستند اما در مفهوم تفاوت بسیاری دارند. لیکوئید شدن به معنای از دست دادن بخش یا کل دارایی یک تریدر در معاملات ارزهای دیجیتال اشاره دارد. از سوی دیگر لیکوئیدیتی یا نقدشوندگی، به قدرت نقدینگی یک ارز، صرافی یا بازار اشاره دارد. به‌عنوان مثال قدرت نقدشوندگی بیت کوین از سایر رمزارزها بیشتر است. چرا که همواره سرمایه‌گذار در این بخش راغب به خرید و فروش آن است. یا یک صرافی ارز دیجیتال در صورتی که نقدشوندگی بالایی داشته باشد، کاربران بیشتری را نیز دارا است و گزینه‌ای مطمئن برای فعالیت در بازار به حساب می‌آید.

کال مارجین و معاملات مارجین

معامله مارجین، یک روش برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال است که کاربر نقدینگی مورد نیاز خود در این معاملات را از شخص سوم وام می‌گیرد. در این معامله، کاربر موجودی فعلی خود را تبدیل به یک اهرم کرده و از صرافی مبلغی را برای معاملات با سرمایه بالاتر وام می‌گیرد. معاملات مارجین علاوه بر بازار ارزهای دیجیتال، در چندین بازار بورس مطرح دنیا نیز استفاده می‌شود.

بروکرهای حرفه‌ای برای برای سطح مارجین خود محدودیت‌های خاص تعریف می‌کنند. البته در اغلب موارد بروکرها برای سطح مارجین، سطح صد در صد را در نظر می‌گیرند. این محدودیت سطح کال مارجین نامیده می‌شود.

یک مثال برای معاملات مارجین

شما با استفاده از اهرم هم شانس کسب سود زیاد و هم ریسک از دست دادن سرمایه‌ی خود را افزایش می‌دهید.

فرض کنید که ۱۰۰۰ دلار سرمایه دارید و تصمیم می‌گیرید از اهرم یک: ده استفاده کنید. این به آن معناست که شما از سرمایه‌ی کارگزار استفاده می‌کنید و با وجود این که فقط هزار دلار دارید، با سرمایۀ ده‌هزاردلاری دست به خرید و فروش می‌زنید.

حال اگر خرید شما موفق باشد و محصولی که خریده‌اید یک دلار افزایش قیمت داشته باشد، شما ده دلار سود می‌کنید.

اما مشکل آنجا رخ می‌دهد که محصولی که خریده‌اید یک دلار قیمتش کاهش پیدا کند. در این حالت نیز شما به جای یک دلار ضرر، ده دلار ضرر می‌کنید.

خطر اصلی آنجاست که سرمایۀ شما صفر شود. در مثال بالا فقط کافی است رمزارزی که خریده‌اید صد دلار کاهش قیمت داشته باشد. چون شما از اهرم یک: ده استفاده کرده‌اید، ضرر شما ۱۰۰۰ دلار یعنی معادل کل سرمایه‌ی شما می‌شود و کارگزار کل موجودی شما را صفر می‌کند و شما با موجودی صفر از معامله خارج می‌شوید. در این حالت صرافی به اصطلاح “مارجین کال” (Margin Call) انجام داده است.

لیکوئید شدن چگونه رخ می‌دهد؟

لیکوئید شدن زمانی اتفاق می‌افتد که یک صرافی یا کارگزاری موقعیت معامله‌گر را ببندد، چرا که موقعیت معامله دیگر نمی‌تواند الزامات مارجین را برآورده کند. زمانی که حساب مارجین معامله گر از سطحی که قبلاً با صرافی توافق شده بود پایین بیاید، پوزیشن‌ها به طور خودکار شروع به نقد شدن می‌کنند. هنگامی که موقعیت اهرمی شما به آستانه لیکوئید شدن رسید، با یک مارجین کال مواجه خواهید شد، که به این معنی است که باید حاشیه قیمتی بیشتری ایجاد کنید. لیکوئید شدن بیشتر در قراردادهای آتی اتفاق می‌افتد، جایی که معامله گران از مقادیر بالاتری از اهرم استفاده می‌کنند.

در قراردادهای آتی، دو حالت وجود دارد. حالت اول به این شکل است که می‌توانید وجوهی را به حاشیه خود اضافه کنید تا اهرم خود را بالاتر از میزان مورد نیاز اهرم قرار دهید. حالت دوم نیز کاملاً خودکار توسط صرافی انجام می‌شود که در این حالت صرافی به طور خودکار موقعیت شما را نقد خواهد کرد.

در ادامه مثال مطرح شده از مارجین اولیه ۱۰۰۰ دلاری، فرض کنید که شما وارد معامله‌ای با اهرم ۱۰ برابری شده‌اید، به این معنی که موقعیت اهرمی شما اکنون ۱۰۰۰۰ دلار است. یعنی ۱۰۰۰ دلار از پول خودتان و ۹۰۰۰ دلاری که از صرافی وام‌ گرفته‌اید.

فرض کنید بیت کوین شما ۱۰ درصد کاهش یافته است. موقعیت شما اکنون ۹۰۰۰ دلار است. اگر نزول ادامه یابد و زیان پوزیشن افزایش یابد، برای جلوگیری از ضرر سرمایه قرض گرفته شده، صرافی موقعیت شما را برای محافظت از پولی که به شما قرض داده شده است، نقد می‌کند. موقعیت شما بسته شده است و سرمایه اولیه ۱۰۰۰ دلاری شما از بین می‌رود.

لیکوئید قیمتی چیست؟

لیکوئید قیمتی نقطه‌ای است که در آن موقعیت‌های اهرمی شما به طور خودکار بسته می‌شوند. چند عاملی که بر این آستانه قیمت تأثیر می‌گذارند عبارت‌اند از اهرم مورد استفاده، نرخ حاشیه نگهداری، قیمت ارز دیجیتال و مانده حساب. صرافی‌ها قیمت لیکوئید را برای شما محاسبه می‌کنند که ممکن است میانگینی از چندین صرافی بزرگ باشد.

وقتی قیمت ارز دیجیتال شما از آستانه قیمت لیکوئید عبور می‌کند، فرایند لیکوئید شدن آغاز می‌شود. قیمت ارزهای دیجیتال دائماً در حال تغییر است، بنابراین مهم است که از آخرین اخبار مطلع باشید و مطمئن شوید که موقعیت‌های شما همچنان سودآور هستند. در غیر این صورت، ممکن است قسمتی یا کل دارایی خود را از دست بدهید.

مثالی از لیکوئید شدن بیت کوین

یک معامله‌گر ممکن است برای پوشش یک موقعیت کوتاه یا برای انجام سایر تعهدات مالی نیاز به نقدینگی بیت کوین خود داشته باشد. وقتی این اتفاق می‌افتد، معامله‌گر معمولاً بیت کوین خود را با قیمت فعلی بازار می‌فروشد، صرف نظر از اینکه قیمت آن بالاتر یا پایین‌تر از قیمت خرید اصلی باشد. با این حال، در برخی موارد، یک معامله گر ممکن است مجبور شود بیت کوین خود را با قیمتی کمتر از نرخ بازار بفروشد. این ممکن است به لیکوئید شدن منجر شود و معمولاً توسط صرافی که بیت کوین در آن فروخته می‌شود تعیین می‌شود.

در اوایل ژانویه، زمانی که بیت کوین به زیر ۴۳ هزار سقوط کرد، بیش از ۸۱۲ میلیون دلار از معاملات آتی کریپتو منحل شد که منجر به زیان زیادی برای معامله گران ارزهای دیجیتال شد. این اتفاق به دلیل از دست دادن جزئی یا کلی حاشیه اولیه سود برای معامله گران اتفاق افتاد.

توجه به این نکته مهم است که بسته به شرایط فعلی بازار، قیمت لیکوئید می‌تواند در هر زمان تغییر کند. بنابراین اگر به فروش بیت کوین خود فکر می‌کنید، خوب است که قبل از تصمیم گیری نهایی آخرین قیمت لیکویید شدن را بررسی کنید. با انجام این کار، می‌توانید مطمئن شوید که بهترین معامله ممکن را خواهید داشت.

جلوگیری از لیکوئید شدن

لیکوئید شدن در بازار ارزهای دیجیتال به طور خلاصه به معنای ضرر در قرارداد‌های آتی با صرافی است. در این حالت صرافی به عنوان جبران خسارت، اصل دارایی شما را نقد کرده و آن را به حساب خود منتقل می‌کند. انجام معاملات آتی یکی از روش‌هایی است که تریدرهای حرفه‌ای برای کسب سود انتخاب می‌کنند. روشی که با داشتن ریسک بسیار زیاد، امکان کسب سود زیاد را هم فراهم می‌کند.

با این حال استفاده از اهرم قراردادهای آتی، ابزاری نیست که به تریدرهای تازه کار یا حتی حرفه‌ای پیشنهاد شود. کوچکترین اشتباه در این کار ممکن است باعث از دست دادن رمزارزها شود و تمام سرمایه شما در صرافی را به خطر بیندازد. به علاوه، هیچ راهی برای جبران این خسارت یا مذاکره با صرافی برای لغو قرارداد وجود ندارد.

اهمیت آشنایی با اصطلاحات بازار ارزهای دیجیتال

بازار ارزهای دیجیتال بازاری پر از فرصت‌ها و ریسک‌های مختلف است. متأسفانه برخی افراد ناآشنا به این حوزه به اشتباه فکر می‌کنند که فقط با خرید بیت کوین یا سرمایه‌گذاری روی بعضی از ارزهای دیجیتال می‌توانند به سودهای کلان برسند. این در حالی است که به دلیل نداشتن دانش کافی در ارتباط با بازار ارزهای دیجیتال، متحمل خسارات مالی سنگین می‌شوند.

آشنایی با اصطلاحات رایج بازار ارزهای دیجیتال، ابزارهای موجود در آن و همچنین این فرصت‌ها و خطرات می‌تواند باعث بهبود عملکرد شما در این بازار شده و در مسیر کسب سود به شما کمک کند.

سعی کنید در این بازار با چشمان بسته هیچ معامله‌ای انجام ندهید تا سرمایه خود را در معرض آسیب‌ها و ریسک‌های مختلف قرار نداده باشید. قراردادهای آتی و معاملات مارجین بیش از آن که یک فرصت برای کسب سود کاربران باشند، فرصتی برای درآمدزایی صرافی است و افراد بسیار کمی در این معاملات موفق می‌شوند.

ویرایش شده توسط مسعود فاضل

سوالات متداول

یک شاخص برای میزان سرعت نقدشوندگی یک نوع دارایی است. به زبان ساده، نقدینگی سرعت امکان خرید و فروش را مشخص می‌کند. لیکوئید بودن بازار تضمین می‌کند که قیمت‌ها پایدار بوده و مستعد نوسانات بزرگ ناشی از معاملات بزرگ نیست.

استیبل‌کوین‌هایی مانند تتر و کوین‌هایی مانند بیت کوین و اتریوم بسیار لیکوئید هستند.

به این معنی که همه یا بخشی از دارایی خود را از دست داده و صرافی دارایی او را به حساب خود منتقل کرده است.

0 تا 100 مفهوم لیکویید شدن ارز دیجیتال و حساب معاملاتی

ترید کردن در بازارهای مالی نیازمند رعایت کردن مجموعه‌ای از اصول و قواعد است. خیلی از قواعد به شکل قانون‌های نانوشته هستند و بی‌توجهی به آن‌ها عواقب سنگینی به دنبال دارد. صرافی‌ها به منظور ارائه خدمات بیشتر به معامله‌گران بازارهای جدیدی تحت عنوان مارجین و فیوچرز تعریف می‌کنند. در این گونه بازارها تریدر می‌تواند به کمک لوریج یا اهرم، به نوعی از صرافی وام دریافت کند. به این ترتیب فرصیت ورود به پوزیشن‌های معاملاتی با سرمایه بیشتر را خواهد دارد. البته این تصمیم بدون ریسک نیست. چالش لیکویید شدن (Liquidation) حساب یکی از مشکلاتی است که در این گونه معاملات شما را تهدید می‌کند. اگر می‌خواهید بدانید که لیکوئید شدن چیست، تا انتهای مقاله حاضر با ما همراه باشید.

فهرست عناوین مقاله

بحثی درباره انواع بازارهای معاملاتی در صرافی‌ها

قبل از پرداختن به مفهوم لیکویید شدن، لازم است که با انواع بازارهای مالی که در صرافی‌ها وجود دارند، مختصری آشنا شویم. در حالت کلی سه بازار معاملاتی در یک صرافی پیش روی شما قرار می‌گیرد که عبارت‌اند از:

1. اسپات (Spot)

در بازار اسپات افراد اقدام به خرید و فروش رمزارزهای مختلف از طریق ثبت سفارش به صورت عادی می‌کنند. در این بازار به هیچ عنوان خبری از ابزار لوریج برای معاملات نیست.

2. مارجین (Margin)

بازار مارجین هیچ تفاوت ماهوی با بازار اسپات ندارد؛ تنها نکته در خصوص این بازار آن است که تریدرها می‌توانند برای معاملات خود از ابزار اهرم استفاده کنند. به این ترتیب با قرض گرفتن مقداری از سرمایه صرافی، با حجم پول بیشتری وارد پوزیشن‌های معاملاتی می‌شوند. در عین اینکه فرصت سود این افراد چند برابر می‌شود، احتمال ضررهای سنگین آن‌ها نیز با استفاده از لوریج به همان نسبت افزایش می‌یابد.

3. فیوچرز یا آتی (Futures)

همان طور که از اسم بازار فیوچرز مشخص است، در این بازار معاملات روی تغییرات قیمت رمزارزها در آینده انجام می‌شود. به عبارت دیگر دارایی بین تریدرها مانند بازار اسپات پس از ثبت و تأیید سفارش جابه‌جا نمی‌شود. در بازار فیوچرز نیز امکان استفاده از اهرم برای ترید کردن وجود دارد.

لیکوئید شدن چیست‌؟

حال که با مفهوم انواع بازار در صرافی‌ها آشنا شدیم، می‌توان درباره اصطلاح لیکوئید شدن حساب بحث کنیم. حتما تا اینجای مقاله این سؤال برای شما هم پیش آمده است که یک صرافی در ازای چه تضمینی وام در اختیار تریدرها می‌گذارد؟ برای پاسخ به این سؤال لازم است که درباره لیکویید شدن به زبان ساده توضیحاتی را ارائه دهیم.

تصور کنید که شما به عنوان تریدر یک پوزیشن معاملاتی Long یا Short را با استفاده از لوریج مشخصی در یکی از بازارهای فیوچرز یا مارجین باز کرده‌اید. اگر پوزیشن خلاف جهت مورد نظر شما حرکت کند، وارد ضرر می‌شوید. با توجه به اینکه از اهرم استفاده کرده‌اید، میزان ضرر شما در معامله ضرب در لوریج انتخاب شده می‌شود. به عبارت دیگر اگر یک پوزیشن در حالت عادی 5 درصد خلاف جهت مورد نظر شما حرکت کند و لوریج 10 نیز توسط شما انتخاب شده باشد، به این ترتیب میزان ضرر شما به 50 درصد می‌رسد.

هر زمان میزان ضرر به 100 درصد برسد، صرافی به طور خودکار پوزیشن معاملاتی شما را خواهد بست. به این فرآیند لیکویید شدن حساب می‌گویند. البته لازم به ذکر است برخی از صرافی‌ها قوانین خاص خود را دارند و قبل از رسیدن میزان ضرر معامله به 100 درصد، اقدام به بستن آن می‌کنند. دلیل این تصمیم نیز کاملا مشخص است؛ صرافی از اعطای وام به تریدرها قصد ضرر کردن ندارد. به همین دلیل قبل از اینکه میزان ضرر در معامله اصل دارایی شما را تهدید کند، اقدام به لیکوئید کردن حساب یا بستن آن می‌نماید.

پرداخت سود افراد در معاملات مارجین و فیوچرز به چه صورت انجام می‌شود؟

با مفهوم لیکویید شدن به زبان ساده آشنا شدیم. مسئله بعدی که لازم است به آن پاسخ دهیم، آن است که اگر کسی در یک پوزیشن معاملاتی از لوریج استفاده کند و سود به دست بیاورد، صرافی چگونه منابع پرداخت این سود را مهیا می‌کند؟ اساسا یک صرافی زمانی قابلیت معاملات مارجین و فیوچرز را فراهم می‌‌کند که صندوق اختصاصی برای این بازارها تشکیل دهد. در این صندوق سرمایه لیکویید شده تریدرهایی که ضرر کرده‌اند، نگهداری می‌شود.

پرداخت سود تریدرها از محل سرمایه موجود در این صندوق که در واقع حاصی از ضرر تریدرهای دیگر تأمین شده است، انجام می‌گیرد. به همین دلیل اساسا استفاده از بازارهای مارجین و فیوچرز به سرمایه‌گذاران مبتدی توصیه نمی‌شود؛ چراکه خیلی زود در مقابل تریدرهای حرفه‌ای اسیر شده و تمام سرمایه خود را از دست می‌دهند. به خاطر داشته باشید که لیکوئید شدن پوزیشن معاملاتی تریدرهای تازه‌کار و بی‌تجربه بسیاری را تا کنون نقره داغ کرده است.

لیکویید شدن در پروژه‌های دیفای پرداخت وام به چه صورت است؟

علاوه بر صرافی‌ها، برخی از پروژه‌های دیفای در بازار رمزارزها ایجاد شده‌اند که کار اعطای وام به تریدرهایی که نیاز به نقدینگی دارند را انجام می‌دهند. یکی از روش‌های کسب درآمد در بازار رمزارزها، هولد کردن دارایی با هدف افزایش قیمت در آینده است. پروژه‌هایی در بازار رمزارزها مانند Maker تعریف شده‌اند. این پروژه‌ها فرصت خوبی را برای هولدرها فراهم می‌کنند تا در عین ذخیره دارایی خود، با مشارکت در پرداخت وام به سایر تریدرها نیز سود دریافت کنند.

در این شرایط تریدرهایی که نیاز به نقدینگی دارند، به پروژه‌هایی مانند میکر مراجعه کرده و ابتدا میزان مشخصی از دارایی خود را در پلتفرم مربوط به عنوان وثیقه قرار می‌دهند. در ادامه تا سقف مشخصی وام به آن‌ها تعلق می‌گیرد. هر زمان که ارزش وام دریافت شده بیشتر از ارزش وثیقه شود، به صورت خودکار فرآیند لیکوئید شدن حساب اجرا می‌شود.

نکات طلایی برای جلوگیری از لیکویید شدن حساب

چند نکته به ظاهر ساده اما در عمل فوق‌العاده مهم وجود دارد که با اجرای درست آن‌ها می‌توان از لیکوئید شدن حساب جلوگیری کرد. این نکات عبارت‌اند از:

1. تنها در صورتی که تسلط کافی به بازار رمزارزها و تحلیل تکنیکال دارید، وارد این گونه معاملات شوید.
2. پوزیشن‌های معاملاتی با لوریج کم باز کنید تا خطر لیکویید شدن کاهش پیدا کند.
3. سرمایه‌های سنگین وارد این گونه معاملات نکنید.
4. برای مدیریت ریسک حتما حد سود و ضرر مشخصی برای پوزیشن‌های معاملاتی خود در نظر بگیرید.
5. فراتر از میزان ریسک پذیری خود دست به انجام کاری نزنید.

سؤالات متداول

1. رابطه بین لوریج و لیکوئید شدن چیست؟

با توضیحاتی که در بالا دادیم، هر چه لوریج معامله بالاتر باشد اساسا احتمال Liquidation نیز افزایش پیدا می‌کند.

2. کدام پلتفرم‌ها در حال حاضر سیستم وام دهی دارند؟

پلتفرم‌هایی از جمله میکر (Maker)، آوه (Aave) و کامپوند (Compound) در این زمینه فعالیت می‌کنند.

کلام پایانی

در این مقاله بررسی کردیم که اصطلاح لیکوئید شدن چیست و چه اهمیتی دارد. اگر قصد ورود به معاملات مارجین و فیوچرز را دارید، حتما دانش خود را در خصوص بحث لیکویید شدن به سطح مطلوبی برسانید. در پایان لازم است به یک نکته مهم اشاره کنیم. بازارهای مالی نه مهربان هستند و نه کسی فرصت اشتباه می‌دهند. بنابراین تنها در شرایطی وارد معاملات مارجین و فیوچرز شوید که ریسک‌پذیری بالایی دارید و خود را برای هر اتفاقی آماده کرده‌اید.

لیکویید شدن به چه معناست و چگونه از آن جلوگیری کنیم؟

کال مارجین یا لیکویید شدن به ضرر کردن در یک حساب به اندازه موجودی و از بین رفتن کل سرمایه گفته می‌شود. این دو عبارت مفهوم یکسانی دارند ولی معمولا از اصطلاح کال مارجین در بازار فارکس و لیکویید در بازار رمز ارزها استفاده می‌شود. لیکویید شدن زمانی اتفاق می‌افتد که شما در بازار رمز ارزها با اهرم و لوریچ معامله می‌کنید و بدون رعایت قوانین معاملاتی و قراردادن حد ضرر و با تحلیل اشتباه، بازار برخلاف جهت تحلیل شما حرکت کرده و زیان هنگفتی به شما وارد می‌سازد.

معاملات اهرم دار معاملاتی هستند که در آن‌ها کارگزاری به معامله‌گرانش به میزان درخواست آن‌ها تا چندین برابر مبلغ سرمایه خود اعتبار می‌دهد و معامله‌گر قدرت معامله بیشتری در بازار ارز دیجیتال داشته باشد.
به این صورت معامله‌گر چندین برابر میزان دارایی خود معامله می‌کند و به همان میزان هم می‌تواند سود یا زیان کند. در این روش تمامی سود و زیان متعلق به معامله‌گر می‌باشد و کارگزاری برای سود چندین برابری معامله‌گر بهره‌ای از او دریافت نمی‌کند. اما از طرف دیگر کارگزاری معاملات معامله‌گران را زیر نظر داشته و آن ها فقط می‌توانند به میزان سرمایه‌ای که نزد کارگزاری دارند، ضرر کنند و کارگزاری به محض زیاد شدن زیان معامله‌گر، با چند بار تذکر تمام معاملات را با ضرر بسته و مبلغ اعتباری را که به معامله‌گر داده شده را برداشت می‌کنند و کل حساب معامله‌گر صفر می‌شود. به این صورت یک حساب معاملاتی لیکویید می‌شود.

اصطلاح لیکویید شدن کاربر در بازار ارز دیجیتال

به فرآیند برداشت سرمایه اولیه، به نفع صرافی طی پیش بینی غلط، در قراردادهای آتی لیکویید شدن می‌گویند. کلمه لیکویید در لغت به معنای آب کردن است. لیکویید شدن در بازار رمز ارزها بین تریدرها معنی متفاوتی با نقدینگی موجود در بازار را دارد. یک کاربر بر خلاف معنی مثبت رایج این اصطلاح، خبر خوبی نیست. در واقع با لیکویید شدن، همه یا بخشی از دارایی خود را از دست می‌دهد و صرافی دارایی او را به حساب خود منتقل کرده است. اصطلاح صحیح برای این اتفاق مارجین کال شدن است.

اما این اتفاق چطور و چرا رخ می‌دهد؟

پیش‌بینی‌های غلط روند بازار و همچنین استفاده از معاملات مارجین (Margin Cantract) و قراردادهای آتی (futures contract) ممکن است باعث لیکویید شدن کاربر شوند.

چگونه می توانیم بگوییم یک بازار لیکویید است؟

سه اصل مهم وجود دارد که می تواند به لیکویید یا غیرلیکویید بودن بازار کمک کند:

• حجم معاملات 24 ساعته
• تعداد لیست (دفتر) سفارشات
• اسپرد بید و اسک (bid-ask spread)

اسپرد بید و اسک، تفاوت بین کمترین قیمت درخواستی (اسک یا خرید) و بالاترین قیمت پیشنهادی (بید یا فروش) است.

لیست سفارشات ممکن است به دلیل عواملی مانند سفارشات limit و iceberg که همیشه در لیست سفارشات قابل مشاهده نیستند، منبع قابل اعتمادی نباشند.

هنگام ترید لیکوییدیتی بسیار مهم است، زیرا یک عامل مهم برای ورود یا خروج آسان از یک بازار خاص است.

جلوگیری از لیکویید شدن

هنگام استفاده از اهرم، تعداد انگشت شماری از گزینه‌ها برای کاهش شانس لیکویید وجود دارد. یکی از این گزینه‌ها با عنوان "توقف ضرر" شناخته می‌شود. توقف ضرر، که در غیر این صورت به عنوان "سفارش توقف" یا "توقف بازار" شناخته می‌شود، سفارش پیشرفته‌ای است که سرمایه‌گذار در صرافی رمزنگاری قرار می‌دهد و به صرافی دستور می‌دهد که دارایی را در صورت رسیدن به نقطه قیمتی خاص بفروشد.

هنگام تنظیم توقف ضرر، باید موارد زیر را وارد کنید:

• قیمت توقف : قیمتی است که در آن دستور توقف ضرر اجرا می‌شود.
  
• قیمت فروش: قیمتی است که در آن قصد فروش یک دارایی رمزنگاری شده خاص را دارید.
• اندازه : چقدر دارایی خاصی را قصد فروش دارید.

اگر قیمت بازار به قیمت توقف شما برسد، دستور توقف به طور خودکار دارایی را به هر قیمت و مبلغ ذکر شده اجرا و به فروش می‌رساند. اگر معامله‌گر احساس می‌کند بازار می‌تواند به سرعت در برابر آن‌ها حرکت کند، ممکن است قیمت فروش را پایین‌تر از قیمت توقف تعیین کنند تا احتمال پر شدن آن (توسط معامله گر دیگری خریداری شود) بیشتر باشد.

هدف اصلی توقف ضرر محدود کردن ضررهای احتمالی است. اجازه دهید برای پیش بینی همه چیز، دو مثال را در نظر بگیریم.

مثال 1 : یک معامله گر 5000 دلار در حساب خود دارد اما تصمیم می‌گیرد از یک حاشیه اولیه 100 دلار و اهرم 10 برابر برای ایجاد موقعیت 1000 دلاری استفاده کند. او توقف ضرر را در 2.5 درصد از موقعیت ورودی خود قرار می‌دهد. در این مورد، معامله‌گر می‌تواند به طور بالقوه 25 دلار در این معامله از دست بدهد، که تنها 0.5 of از کل حساب حساب او است.

اگر معامله‌گر از توقف ضرر استفاده نکند، در صورت افت 10 درصدی قیمت دارایی، موقعیت وی منحل می‌شود. فرمول تصفیه بالا را به خاطر بسپارید.

مثال 2 : یک معامله گر دیگر 5000 دلار در حساب تجاری خود دارد اما از حاشیه اولیه 2500 دلار و یک اهرم سه برابری برای ایجاد موقعیت 7500 دلار استفاده می کند. با قرار دادن توقف ضرر در 2.5 away دور از موقعیت ورودی خود، معامله گر می تواند 187.5 دلار در این معامله از دست بدهد، که 3.75 loss ضرر از حساب آنها است.

درس اینجا این است که در حالی که استفاده از اهرم بیشتر معمولاً بسیار خطرناک تلقی می‌شود، این عامل در صورتی که اندازه موقعیت شما بیش از حد بزرگ باشد، بسیار مهم می‌شود، همانطور که در مثال دوم مشاهده می‌شود. به عنوان یک قاعده کلی، سعی کنید ضررهای خود در هر معامله را کمتر از 1.5 درصد از کل اندازه حساب خود نگه دارید.

تعیین محل توقف ضرر

در معاملات حاشیه‌ای، مدیریت ریسک مسلماً مهم‌ترین درس است. هدف اصلی شما باید حفظ زیان در حداقل سطح باشد، حتی قبل از فکر کردن در مورد سود. هیچ مدل معاملاتی خطاناپذیر نیست. بنابراین، شما باید مکانیسم‌هایی را برای کمک به بقا در شرایطی که بازار مطابق انتظار پیش نمی‌رود، به کار گیرید.

قرار دادن صحیح توقف ضررها از اهمیت حیاتی برخوردار چرا معاملات لیکویید می‌شوند؟ است و در حالی که هیچ قانون طلایی برای تعیین توقف ضرر وجود ندارد، اغلب گسترش 2 تا 5 درصد از حجم معاملات شما توصیه می‌شود. برخی از معامله‌گران ترجیح می‌دهند، ضررهای توقف را دقیقاً در پایین‌ترین میزان نوسان اخیر (به شرطی که آنقدر پایین نباشد که شما قبل از شروع آن تصفیه می‌شود) تعیین کنند.

ثانیاً، شما باید اندازه معاملات خود و ریسک مربوطه را مدیریت کنید. هرچه اهرم شما بیشتر باشد، شانس شما برای تصفیه بیشتر است. استفاده از اهرم بیش از حد شبیه قرار گرفتن سرمایه شما در معرض ریسک غیر ضروری است. علاوه بر این، برخی از صرافی‌ها تصفیه تهاجمی را مدیریت می‌کنند. برای مثال، BitMEX فقط به معامله‌گران اجازه می‌دهد تا BTC را به عنوان حاشیه اولیه نگه دارند. این بدان معناست که در صورت کاهش قیمت بیت کوین، میزان وجوه نگهداری شده در وثیقه نیز منجر به نقد شدن سریعتر می‌شود.

با توجه به ریسک مربوط به معاملات اهرم، برخی از صرافی‌ها به پایین‌ترین سطح دسترسی معامله‌گران حرکت کرده‌اند. هر دو Binance و FTX یکی از صرافی‌های رمزنگاری شده متمرکز هستند، که محدودیت‌های اهرم را از 100x به 20x کاهش می‌دهند.

سخن پایانی

بهتر است که در هر بازاری که سرمایه‌گذاری می‌کنیم، ابتدا میزان ریسک‌های سرمایه‌گذاری آن بازار را برآورد کنیم. هر دارایی دارای یک ضریب نقد شوندگی است که می‌تواند معیار مناسبی برای آن باشد که شما تصمیم به خرید و یا نگهداری و فروش آن بگیرید.

برای خودتان حدضرر و حدسود تعیین کنید و با استراتژی درست وارد بازار معاملات شوید. یادتان باشد که یک استراتژی خوب هم به تحلیل بنیادی و هم به تحلیل تکنیکالی یک سهم یا ارز بستگی دارد. حتما با کادر آموزشی آکادمی آسیا سرمایه در ارتباط باشید تا راه درست را به شما نشان دهند.

لیکوئید شدن چیست؟ بررسی اصطلاح لیکوئید شدن تریدر ها در بازارهای مالی

بازار رمزارزها به نوسانات بالا شهرت دارد. از بیت کوین و اتریوم گرفته تا استیبل کوین‌ها، این نوسانات همواره در بازار وجود چرا معاملات لیکویید می‌شوند؟ داشته‌اند. همین امر باعث شده است که سرمایه‌گذاری در این بازار ریسک بیشتری نسبت به سایر بازارها داشته باشد. بنابراین امکان لیکوئید شدن در بازار کریپتوکارنسی بسیار بیشتر است. اما منظور از لیکوئید شدن چیست؟

با ما همراه باشید تا در این مقاله مفهوم لیکوئید شدن یکی از اصطلاحات مهم ارز دیجیتال را بررسی کنیم.

لیکوئید شدن به زبان ساده

لیکوئید شدن به فرایند فروش دارایی‌های کریپتویی برای به حداقل رساندن ضرر، به ویژه در صورت سقوط بازار، اشاره دارد. در بازار کریپتوکارنسی، اصطلاح لیکوئید شدن عمدتاً برای توصیف بسته شدن اجباری موقعیت یک معامله‌گر به دلیل از دست دادن جزئی یا کلی حاشیه سود اولیه معامله گر استفاده می‌شود. لیکوئید شدن زمانی اتفاق می‌افتد که در یک معامله اهرم یا levrage حاشیه سود در نظر گرفته شده کاهش پیدا می‌کند و در صورت باز بودن معامله، تریدر متضرر می‌شود.

در صورت سقوط قیمت بازار، صرافی به صورت خودکار معامله باز را می‌بندد. این عمل ممکن است سرمایه اولیه تریدر را تحت تاثیر قرار دهد. در شرایط وخیم سقوط قیمت، تریدر ممکن است کل سرمایه خود را از دست بدهد.

لیکوئید شدن را می توان به لیکوئید جزئی و کل تقسیم کرد.

• لیکوئید جزئی: معامله را در سریع‌ترین زمان ممکن می‌بندد و تریدر بخشی از سرمایه خود را از دست می‌دهد.
• لیکوئید کلی: سقوط شدید قیمتی در بازار و بسته شدن معامله به از دست دادن کل سرمایه تریدر منجر می‌شود.

تفاوت لیکوئید شدن و لیکوئیدیتی

این دو اصطلاح از نظر لغوی به یکدیگر نزدیک هستند اما در مفهوم تفاوت بسیاری دارند. لیکوئید شدن به معنای از دست دادن بخش یا کل دارایی یک تریدر در معاملات ارزهای دیجیتال اشاره دارد. از سوی دیگر لیکوئیدیتی یا نقدشوندگی، به قدرت نقدینگی یک ارز، صرافی یا بازار اشاره دارد. به‌عنوان مثال قدرت نقدشوندگی بیت کوین از سایر رمزارزها بیشتر است. چرا که همواره سرمایه‌گذار در این بخش راغب به خرید و فروش آن است. یا یک صرافی ارز دیجیتال در صورتی که نقدشوندگی بالایی داشته باشد، کاربران بیشتری را نیز دارا است و گزینه‌ای مطمئن برای فعالیت در بازار به حساب می‌آید.

کال مارجین و معاملات مارجین

معامله مارجین، یک روش برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال است که کاربر نقدینگی مورد نیاز خود در این معاملات را از شخص سوم وام می‌گیرد. در این معامله، کاربر موجودی فعلی خود را تبدیل به یک اهرم کرده و از صرافی مبلغی را برای معاملات با سرمایه بالاتر وام می‌گیرد. معاملات مارجین علاوه بر بازار ارزهای دیجیتال، در چندین بازار بورس مطرح دنیا نیز استفاده می‌شود.

بروکرهای حرفه‌ای برای برای سطح مارجین خود محدودیت‌های خاص تعریف می‌کنند. البته در اغلب موارد بروکرها برای سطح مارجین، سطح صد در صد را در نظر می‌گیرند. این محدودیت سطح کال مارجین نامیده می‌شود.

یک مثال برای معاملات مارجین

شما با استفاده از اهرم هم شانس کسب سود زیاد و هم ریسک از دست دادن سرمایه‌ی خود را افزایش می‌دهید.

فرض کنید که ۱۰۰۰ دلار سرمایه دارید و تصمیم می‌گیرید از اهرم یک: ده استفاده کنید. این به آن معناست که شما از سرمایه‌ی کارگزار استفاده می‌کنید و با وجود این که فقط هزار دلار دارید، با سرمایۀ ده‌هزاردلاری دست به خرید و فروش می‌زنید.

حال اگر خرید شما موفق باشد و محصولی که خریده‌اید یک دلار افزایش قیمت داشته باشد، شما ده دلار سود می‌کنید.

اما مشکل آنجا رخ می‌دهد که محصولی که خریده‌اید یک دلار قیمتش کاهش پیدا کند. در این حالت نیز شما به جای یک دلار ضرر، ده دلار ضرر می‌کنید.

خطر اصلی آنجاست که سرمایۀ شما صفر شود. در مثال بالا فقط کافی است رمزارزی که خریده‌اید صد دلار کاهش قیمت داشته باشد. چون شما از اهرم یک: ده استفاده کرده‌اید، ضرر شما ۱۰۰۰ دلار یعنی معادل کل سرمایه‌ی شما می‌شود و کارگزار کل موجودی شما را صفر می‌کند و شما با موجودی صفر از معامله خارج می‌شوید. در این حالت صرافی به اصطلاح “مارجین کال” (Margin Call) انجام داده است.

لیکوئید شدن چگونه رخ می‌دهد؟

لیکوئید شدن زمانی اتفاق می‌افتد که یک صرافی یا کارگزاری موقعیت معامله‌گر را ببندد، چرا که موقعیت معامله دیگر نمی‌تواند الزامات مارجین را برآورده کند. زمانی که حساب مارجین معامله گر از سطحی که قبلاً با صرافی توافق شده بود پایین بیاید، پوزیشن‌ها به طور خودکار شروع به نقد شدن می‌کنند. هنگامی که موقعیت اهرمی شما به آستانه لیکوئید شدن رسید، با یک مارجین کال مواجه خواهید شد، که به این معنی است که باید حاشیه قیمتی بیشتری ایجاد کنید. لیکوئید شدن بیشتر در قراردادهای آتی اتفاق می‌افتد، جایی که معامله گران از مقادیر بالاتری از اهرم استفاده می‌کنند.

در قراردادهای آتی، دو حالت وجود دارد. حالت اول به این شکل است که می‌توانید وجوهی را به حاشیه خود اضافه کنید تا اهرم خود را بالاتر از میزان مورد نیاز اهرم قرار دهید. حالت دوم نیز کاملاً خودکار توسط صرافی انجام می‌شود که در این حالت صرافی به طور خودکار موقعیت شما را نقد خواهد کرد.

در ادامه مثال مطرح شده از مارجین اولیه ۱۰۰۰ دلاری، فرض کنید که شما وارد معامله‌ای با اهرم ۱۰ برابری شده‌اید، به این معنی که موقعیت اهرمی شما اکنون ۱۰۰۰۰ دلار است. یعنی ۱۰۰۰ دلار از پول خودتان و ۹۰۰۰ دلاری که از صرافی وام‌ گرفته‌اید.

فرض کنید بیت کوین شما ۱۰ درصد کاهش یافته است. موقعیت شما اکنون ۹۰۰۰ دلار است. اگر نزول ادامه یابد و زیان پوزیشن افزایش یابد، برای جلوگیری از ضرر سرمایه قرض گرفته شده، صرافی موقعیت شما را برای محافظت از پولی که به شما قرض داده شده است، نقد می‌کند. موقعیت شما بسته شده است و سرمایه اولیه ۱۰۰۰ دلاری شما از بین می‌رود.

لیکوئید قیمتی چیست؟

لیکوئید قیمتی نقطه‌ای است که در آن موقعیت‌های اهرمی شما به طور خودکار بسته می‌شوند. چند عاملی که بر این آستانه قیمت تأثیر می‌گذارند عبارت‌اند از اهرم مورد استفاده، نرخ حاشیه نگهداری، قیمت ارز دیجیتال و مانده حساب. صرافی‌ها قیمت لیکوئید را برای شما محاسبه می‌کنند که ممکن است میانگینی از چندین صرافی بزرگ باشد.

وقتی قیمت ارز دیجیتال شما از آستانه قیمت لیکوئید عبور می‌کند، فرایند لیکوئید شدن آغاز می‌شود. قیمت ارزهای دیجیتال دائماً در حال تغییر است، بنابراین مهم است که از آخرین اخبار مطلع باشید و مطمئن شوید که موقعیت‌های شما همچنان سودآور هستند. در غیر این صورت، ممکن است قسمتی یا کل دارایی خود را از دست بدهید.

مثالی از لیکوئید شدن بیت کوین

یک معامله‌گر ممکن است برای پوشش یک موقعیت کوتاه یا برای انجام سایر تعهدات مالی نیاز به نقدینگی بیت چرا معاملات لیکویید می‌شوند؟ کوین خود داشته باشد. وقتی این اتفاق می‌افتد، معامله‌گر معمولاً بیت کوین خود را با قیمت فعلی بازار می‌فروشد، صرف نظر از اینکه قیمت آن بالاتر یا پایین‌تر از قیمت خرید اصلی باشد. با این حال، در برخی موارد، یک معامله گر ممکن است مجبور شود بیت کوین خود را با قیمتی کمتر از نرخ بازار بفروشد. این ممکن است به لیکوئید شدن منجر شود و معمولاً توسط صرافی که بیت کوین در آن فروخته می‌شود تعیین می‌شود.

در اوایل ژانویه، زمانی که بیت کوین به زیر ۴۳ هزار سقوط کرد، بیش از ۸۱۲ میلیون دلار از معاملات آتی کریپتو منحل شد که منجر به زیان زیادی برای معامله گران ارزهای دیجیتال شد. این اتفاق به دلیل از دست دادن جزئی یا کلی حاشیه اولیه سود برای معامله گران اتفاق افتاد.

توجه به این نکته مهم است که بسته به شرایط فعلی بازار، قیمت لیکوئید می‌تواند در هر زمان تغییر کند. بنابراین اگر به فروش بیت کوین خود فکر می‌کنید، خوب است که قبل از تصمیم گیری نهایی آخرین قیمت لیکویید شدن را بررسی کنید. با انجام این کار، می‌توانید مطمئن شوید که بهترین معامله ممکن را خواهید داشت.

جلوگیری از لیکوئید شدن

لیکوئید شدن در بازار ارزهای دیجیتال به طور خلاصه به معنای ضرر در قرارداد‌های آتی با صرافی است. در این حالت صرافی به عنوان جبران خسارت، اصل دارایی شما را نقد کرده و آن را به حساب خود منتقل می‌کند. انجام معاملات آتی یکی از روش‌هایی است که تریدرهای حرفه‌ای برای کسب سود انتخاب می‌کنند. روشی که با داشتن ریسک بسیار زیاد، امکان کسب سود زیاد را هم فراهم می‌کند.

با این حال استفاده از اهرم قراردادهای آتی، ابزاری نیست که به تریدرهای تازه کار یا حتی حرفه‌ای پیشنهاد شود. کوچکترین اشتباه در این کار ممکن است باعث از دست دادن رمزارزها شود و تمام سرمایه شما در صرافی را به خطر بیندازد. به علاوه، هیچ راهی برای جبران این خسارت یا مذاکره با صرافی برای لغو قرارداد وجود ندارد.

اهمیت آشنایی با اصطلاحات بازار ارزهای دیجیتال

بازار ارزهای دیجیتال بازاری پر از فرصت‌ها و ریسک‌های مختلف است. متأسفانه برخی افراد ناآشنا به این حوزه به اشتباه فکر می‌کنند که فقط با خرید بیت کوین یا سرمایه‌گذاری روی بعضی از ارزهای دیجیتال می‌توانند به سودهای کلان برسند. این در حالی است که به دلیل نداشتن دانش کافی در ارتباط با بازار ارزهای دیجیتال، متحمل خسارات مالی سنگین می‌شوند.

آشنایی با اصطلاحات رایج بازار ارزهای دیجیتال، ابزارهای موجود در آن و همچنین این فرصت‌ها و خطرات می‌تواند باعث بهبود عملکرد شما در این بازار شده و در مسیر کسب سود به شما کمک کند.

سعی کنید در این بازار با چشمان بسته هیچ معامله‌ای انجام ندهید تا سرمایه خود را در معرض آسیب‌ها و ریسک‌های مختلف قرار نداده باشید. قراردادهای آتی و معاملات مارجین بیش از آن که یک فرصت برای کسب سود کاربران باشند، فرصتی برای درآمدزایی صرافی است و افراد بسیار کمی در این معاملات موفق می‌شوند.

ویرایش شده توسط مسعود فاضل

سوالات متداول

یک شاخص برای میزان سرعت نقدشوندگی یک نوع دارایی است. به زبان ساده، نقدینگی سرعت امکان خرید و فروش را مشخص می‌کند. لیکوئید بودن بازار تضمین می‌کند که قیمت‌ها پایدار بوده و مستعد نوسانات بزرگ ناشی از معاملات بزرگ نیست.

استیبل‌کوین‌هایی مانند تتر و کوین‌هایی مانند بیت کوین و اتریوم بسیار لیکوئید هستند.

به این معنی که همه یا بخشی از دارایی خود را از دست داده و صرافی دارایی او را به حساب خود منتقل کرده است.