CFD چیست و چه کاربردی در معاملات فارکس دارد؟
با توجه به گسترش هرچه بیشتر بازارهای مالی، راه های گوناگونی نیز افراد برای رسیدن به موفقیت های مالی و کسب درآمد دلاری وجود دارد. یکی از این شیوه ها بهره گیری از معاملات به شکل CFD است. پاسخ به این پرسش که CFD چیست و چگونه می توان از آن نحوه انجام معاملات مابه التفاوت در بازارهای مالی جهانی بهره گرفت، هدف این مقاله است.
تعریف CFD
برای آنکه بیش از پیش با عملکرد این نوع از معاملات آشنا شوید، لازم است بدانید که CFD مخفف چه عبارتی است. “Contract for differences” (قرارداد مابه التفاوت) در دسته قراردادهای مشتق قرار میگیرد که به سرمایه گذاران اجازه می دهد بدون خرید و فروش دارایی های اساسی به معامله بپردازند. به دیگر سخن آنها تنها از طریق معامله ارزش این دارایی ها در بازارهای مالی سود کسب می کنند. آنچه که برای معامله گران اهمیت دارد، آن است که می توانند از CFD در بازارهای مختلف مانند فارکس، سهام و کالا استفاده کنند.
بدین ترتیب آنها از اختلاف قیمت در هنگام ورود و خروج از یک پوزیشن، سود کسب میکنند. هرچه بازار همسو با پیش بینی های معامله گر باشد، سود بیشتری نیز نصیب وی خواهد شد. با این حال، گاهی اوقات بازار بر خلاف جهت مورد انتظار حرکت می کند و منجر به ضرر معامله گران می شود. معامله گران معمولا از CFD در معاملات کوتاه مدت و یا روزانه استفاده می کنند اما امکان بهره گیری از این نوع قرارداد در دوره های طولانی تر نیز وجود دارد.
با پیشرفت تکنولوژی، پلتفرم هایی که به صورت آنلاین معاملات CFD را میتوان از طریق آن ها پیگیری کرد، سریع و موفق در این زمینه عمل می کنند. تریدرها می توانند در بازارهای رو به رشد یا در حال کاهش با بهره گیری از ابزارهای تعریف شده مانند لوریج، اشکال مختلف دارایی را در یک حساب معامله کنند و هزینه معاملات را به حداقل برسانند. بروکر دلتا اف ایکس با ارائه انواع مختلف لوریج در حساب های گوناگون، امکان معامله برای هر گونه مشتری را فراهم نموده است.
قرارداد CFD چیست
پیدایش و شکل گیری CFD
این روش در اوایل دهه 1990 در لندن ایجاد شد. در ابتدا معامله گران از آن به عنوان راهی کاربردی تر نسبت به صندوق های تامینی (صندوق های پوشش ریسک) برای فروش در بازه زمانی کوتاه تر در بورس لندن استفاده می کردند. پس از مدت کوتاهی این روش در دسترس عموم قرار گرفت. بسیاری از بازرگانان به این دلیل که برای آنها امکان استفاده از لوریج را بدون پرداخت مالیات فراهم میساخت از آن استفاده می کردند.
رفته رفته با توسعه اینترنت در سطح جهانی، تجارت نحوه انجام معاملات مابه التفاوت CFD برای بسیاری از معامله گران قابل دسترسی بود. همچنین، ایجاد اپلیکیشن های مخصوص تلفن همراه و وب سایت هایی در این زمینه، بسیار مورد توجه سرمایه گذارن قرار گرفته است.
کسب سود با بهره گیری از CFD در بازارهای صعودی و یا نزولی
اگر معامله گران فکر می کنند قیمت دارایی اساسی در حال افزایش است(به عنوان مثال نفت) می توانند با خرید آن منتظر افزایش قیمت باشند. پس از آن می توانند در قیمتی بالاتر با فروش دارایی سود کسب کنند. این روند، با عبارت “going long” شناخته می شود. از سوی دیگر اگر انتظارات نسبت به یک دارای کاهش قیمت باشد، می توانند با فروش آن به سود برسند. این روند، با عبارت “going short” شناخته می شود.
معاملات CFD با استفاده از لوریج
معامله گران با استفاده از لوریج در معاملات CFD می توانند بودجه اولیه کمتری را برای گرفتن یک پوزیشن(خرید یا فروش) درگیر کنند. بنابراین آنها خواهند توانست از بقیه وجوه برای باز کردن سایر پوزیشن های مورد نظر استفاده کنند. با این حال همان طور که می دانید، تجارت با استفاده از ابزاری چون لوریج می تواند خطرناک نیز باشد.
⚠️ به یاد داشته باشید علیرغم این که استفاده از لوریج در معاملاتی سودآورخواهد بود، اما در یک سرمایه گذاری اشتباه می تواند ضرر شما را دو برابر کند. از این روی به هنگام استفاده از این ابزار باید بسیار محتاط بود.
مثالی برای استفاده از CFD در معاملات
ممکن است برخی از افراد استفاده از معاملات CFD را گیج کننده بدانند اما در این مطلب ما تلاش می کنیم با ذکر مثالی کاربرد آن را توضیح دهیم. تصور کنید سهام شرکت اپل با قیمت عرضه 400 دلار و تقاضا 404 در بازار در حال معامله است. شما تصور می کنید با اعلام آیفون جدید قیمت این سهام افزایش می یابد بنابراین 100 سهم از این شرکت را در قالب قرارداد CFD خریداری می کنید. در واقع ارزش این معامله در حال حاضر برای شما 40400 خواهد بود(404×100). میزان مارجین مورد نیاز برای خرید این سهام در بروکر نیز 10% است. در این حالت شما باید 4040$ به حساب خود واریز کنید(%40400×10).
درصورتی که پیش بینی های شما درست باشد و قیمت طی چند ساعت افزایش یابد، به عنوان مثال قیمت عرضه 450 دلار و نحوه انجام معاملات مابه التفاوت قیمت تقاضا به 454 دلار برسد، شما قادر خواهید بود پوزیشن معاملاتی خود را در 450 دلار ببندید. بدین ترتیب قیمت 46 دلار افزایش می یابد(404-450) و سود ناخالص شما 4600 دلار (46×100) می گردد. پس از آن باید برای محاسبه سود خالص، هزینه ها و کارمزد را از سود ناخالص کم کنید.
حال تصور کنید که پیش بینی های شما اشتباه باشد. تصور کنید آیفون جدید مشکلات زیادی دارد و قیمت آن مثلا 330 دلار عرضه و 334 تقاضا باشد. در این حالت شما میزان زیادی از پول خود را ازدست خواهید داد. با احتساب 74=404-330 که اگر این میزان را در تعداد سهام خریداری شده (100 سهم)در قالب CFD محاسبه کنیم ضرر ناخالص شما 7400 دلار خواهد بود. در این حالت نیز برای محاسبه ضرر خالص باید هزینه و حق کمیسیون را به 7400 دلار اضافه کنیم.
نتیجه گیری
معاملات CFD مزایای زیادی از جمله نیاز به مارجین و کمیسیون کم و امکان دسترسی به بازارهای مختلف را دارد. با این حال، علیرغم سودهای مناسبی که استفاده از لوریج می تواند برای شما به همراه داشته باشد به همان نسبت در یک پیش بینی نحوه انجام معاملات مابه التفاوت اشتباه می تواند ضرر شما را چند برابر کند.
موثرترین راه برای کسب تجربه در زمینه انجام معاملات CFD، انجام این معاملات در حساب دمو (حساب آزمایشی) بروکر است. حساب دمو محیطی ایمن را برای شما فراهم می سازد که می توانید با پول مجازی، معاملات CFD را تجربه کنید. بروکر فارکس دلتا اف ایکس با ارائه حساب آزمایشی به مشتریان تازه کار، امکان معامله در این نوع حساب را برای تسلط در زمینه اینگونه معاملات در آینده فراهم ساخته است.
سوالات متداول
❓ آیا تجارت CFDغیر قانونی است؟
✅ انجام این معاملات غیر قانونی نیست. با این حال در برخی از کشورها، تنظیم کنندگان امور مالی، انجام معاملات در قالب CFD را به رسمیت نمیشناسند.
❓ آیا انجام معاملات CFD بدون ریسک است؟
✅ درانجام اینگونه معاملات دو نوع خطر موجود است. یکی مربوط به از دست دادن پول در معاملات ناموفق شماست و دیگری مربوط به کارگزاری است که برمی گزینید. ریسک پذیری در بازار برای کسب سود اجتناب ناپذیراست. اما انتخاب بروکر اشتباه نیز منجر به از دست رفتن سرمایه شما می شود. DeltaFX بروکری است بر اساس خط و مشی های قانونی به ارائه خدمات در حوزه فارکس می پردازد. شما به راحتی می توانید برای انجام فعالیت های تجاری خود در حوزه فارکس به این بروکر اعتماد کنید.
❓چه کسانی بیشتر از CFD استفاده می کنند؟
✅ CFD محبوب ترین ابزار برای معاملات روزانه و کوتاه مدت است. بنابراین برای تریدرهایی که پوزیشن های کوتاه مدت میگیرند بسیار مناسب است.
❓ آیا CFD تاریخ انقضا دارد؟
✅ CFD می تواند بر اساس قیمت های لحظه ای و یا قیمت های آتی باشد. از آنجا که قراردادهای آتی تاریخ انقضا دارند، بنابراین CFD که بر اساس قیمت های آتی به وجود آمده اند نیز تاریخ انقضا دارند. این در حالیست که بر اساس قیمت لحظه ای، تاریخ انقضا ندارند.
قرار داد ما به التفاوت یا CDF چیست؟ سبک معاملات و عملکرد آن
قرارداد ما به التفاوت ها یا CFD چیست؟
قرارداد ما به التفاوت (Contract for difference) یا به صورت خلاصه CFD یکی از مشتقات مالی است که به شما این شرایط را میدهد که فارغ از داشتن یک دارایی، روی تغییرات قیمت آن معامله و سود کنید. این نوع از معاملات را میتوانید روی طیف کثیری از بازارها از جمله بازار سهام ، فارکس ،فلزات گران بها و کالا ها انجام بدهید.
قرارداد تفاوت ها یا همان CFDs ترتیبی است که در معاملات مشتقات مالی انجام می شود و در آن اختلاف در تسویه بین قیمت های باز و بسته معاملات به صورت نقدی تسویه می شود. تحویل کالاهای فیزیکی یا اوراق بهادار با CFD وجود ندارد. قراردادهای مربوط به تفاوت ها یک استراتژی تجاری پیشرفته است که توسط معامله گران با تجربه استفاده می شود و در ایالات متحده هم مجاز نیست.
به خاطر داشته باشید قرارداد ما به التفاوت یک نوع معامله مشتقه است. معاملات CFD به شما این امکان را می دهد که در مورد افزایش یا کاهش قیمت بازارهای مالی یا دارایی های ارزشمند جهان مانند سهام ، شاخص ها ، کالاها ، ارز نحوه انجام معاملات مابه التفاوت و خزانه گمانه زنی کنید و بر این اساس بتوانید سود کسب کنید.
از جمله مزایای تجارت CFD این است که شما می توانید با لوریج معامله کنید و اگر فکر می کنید قیمت ها افزایش می یابد ، می توانید shot کنید و بفروشید یا به صورت long خرید کنید. همچنین می توانید از CFD برای پرتفوی مجموعه ای فیزیکی موجود استفاده کنید.
- قرارداد CFD یک قرارداد مالی است که تفاوت قیمت تسویه بین معاملات باز و بسته را پرداخت می کند.
- مابه التفاوت ها اساساً به سرمایه گذاران اجازه می دهند اوراق بهادار را در پوزیشن short معامله کنند و به ویژه در محصولاتی چون ارز و کالاها محبوب هستند.
- CFD ها به صورت نقدی تسویه می شوند اما معمولاً امکان تجارت با لوریج زیادی را فراهم می آورند به طوری که سرمایه گذاران فقط باید مقدار کمی از سود احتمالی قرارداد را تأمین کنند.
قرارداد ما به التفاوت ها یا CFD چیست؟
CFD ها به معامله گران اجازه می دهند که در حرکت قیمت اوراق بهادار و مشتقات معامله کنند. مشتقات سرمایه گذاری های مالی هستند که از دارایی های زیربنایی مشتق می شوند. اساساً CFD ها توسط سرمایه گذاران برای شرط بندی افزایش یا کاهش قیمت دارایی و یا اوراق بهادار اصلی ، مورد استفاده قرار می گیرند.
معامله گران ما به التفاوت ممکن است روی قیمت صعودی یا نزولی شرط بندی کنند. معامله کنندگانی که انتظار افزایش قیمت را دارند ، CFD را خریداری می کنند ، در حالی که کسانی که حرکت نزولی مخالف را مشاهده می کنند ، یک پوزیشن short میگیرند و می فروشند.
اگر خریدار CFD شاهد افزایش قیمت دارایی باشد ، دارایی خود را برای فروش ارائه می دهد. تفاوت خالص بین قیمت خرید و قیمت فروش با هم جمع می شود. تفاوت خالص نشان دهنده سود یا زیان حاصل از معاملات از طریق حساب بروکر سرمایه گذار تسویه می شود. برعکس ، اگر معامله گر معتقد باشد قیمت اوراق بهادار کاهش می یابد ، می تواند موقعیت فروش اولیه را تعیین کند. برای بستن موقعیت ، آنها باید معامله جبران کننده خریداری کنند. باز هم ، تفاوت خالص سود یا زیان از طریق حساب آنها تسویه می شود.
چگونگی انجام معاملات در CFD ها
از قراردادهای تفاوت می توان برای مبادله بسیاری از دارایی ها و اوراق بهادار از جمله صندوق های قابل معامله در بورس (ETF) استفاده کرد. معامله گران همچنین از این محصولات برای گمانه زنی در مورد تغییرات قیمت در قراردادهای آتی کالا مانند قراردادهای نفت خام و غیره استفاده خواهند کرد. قراردادهای آتی ، قراردادها یا قراردادهایی استاندارد با تعهدات خرید یا فروش یک دارایی خاص با قیمت از پیش تعیین شده با تاریخ انقضای آینده است.
اگرچه CFD به سرمایه گذاران این امکان را می دهد تا تغییرات قیمت آتی را معامله کنند ، اما آنها به تنهایی قراردادهای آتی نیستند. قرار داد مابه التفاوت ها تاریخ انقضاء حاوی قیمت های از پیش تعیین شده ندارند اما مانند سایر اوراق بهادار با قیمت خرید و فروش مبادله می شوند.
CFD ها بدون نسخه (OTC) از طریق شبکه ای از کارگزاران تجارت می شوند که تقاضا و عرضه بازار برای CFD ها را سازماندهی کرده و بر این اساس قیمت ها را تعیین می کنند. به عبارت دیگر ، CFD ها در بورس های اصلی مانند بورس نیویورک (NYSE) معامله نمی شوند. CFD یک قرارداد قابل معامله بین مشتری و کارگزار است که هنگام باز شدن یا معکوس شدن معامله ، تفاوت قیمت اولیه معامله و ارزش آن را مبادله می کنند.
مزایای این نوع معاملات چیست؟
CFD ها تمام مزایا و ریسک های داشتن یک اوراق بهادار را بدون معامله واقعی یا نیاز به تحویل فیزیکی دارایی به معامله گران می دهند. CFD ها با لوریج معامله می شوند به این معنی که کارگزار به سرمایه گذاران اجازه می دهد تا برای افزایش اهرم یا اندازه موقعیت برای افزایش سود ، وام بگیرند. کارگزاران از معامله گران می خواهند قبل از اجازه دادن به این نوع معاملات ، مانده حساب خاصی را حفظ کنند.
تجارت با CFD های لوریجی معمولاً اهرم بالاتری نسبت به معاملات سنتی ارائه می دهد. اهرم استاندارد در بازار CFD می تواند تا 2٪ لوریج مورد نیاز و 20٪ لوریج باشد. الزامات حاشیه کمتر به معنای هزینه سرمایه کمتر و بازده بالقوه بیشتر برای معامله گر است.
به طور معمول ، قوانین و مقررات کمتری در مقایسه با صرافی های استاندارد بازار CFD را احاطه کرده است. در نتیجه ، CFD ها می توانند سرمایه کمتری یا پول نقد مورد نیاز در یک حساب کارگزاری داشته باشند. اغلب ، معامله گران می توانند با یک کارگزار یک حساب تا 1000 دلار باز کنند. همچنین ، از آنجا که CFD ها اقدامات شرکت ها را نشان می دهند ، صاحب CFD می تواند سود نقدی دریافت کند و بازده سرمایه گذاری معامله گر را افزایش دهد. اکثر کارگزاران CFD محصولات خود را در تمام بازارهای عمده جهان ارائه می دهند. معامله گران به هر بازاری که از بستر کارگزار باز است دسترسی آسان دارند.
قرارداد ما به التفاوت ها به سرمایه گذاران این امکان را می دهند که به راحتی یک موقعیت طولانی یا کوتاه یا یک موقعیت خرید و فروش داشته باشند. بازار CFD معمولاً قوانین فروش کوتاهی ندارد. در هر زمان ممکن است یک ساز کوتاه شود. از آنجا که مالکیت دارایی زیربنایی وجود ندارد ، هیچ هزینه استقراض یا کوتاهی وجود ندارد. همچنین ، معاملات کمی یا بدون هزینه برای معامله CFD اخذ می شود. کارگزاران با پرداخت اسپرد از معامله گر درآمد کسب می کنند به این معنی که معامله گر هنگام خرید قیمت درخواست را پرداخت می کند و هنگام فروش نیز قیمت پیشنهادی را می گیرد.
قرارداد مابهالتفاوت یا CFD؛ تفاهمنامهای بر سر اختلاف قیمتها
بازارهای مالی همواره در حال گسترش هستند و قراردادها و ابزارهای مالی متنوعی در آنها مطرح میشوند. یکی از انواع این قراردادها قرارداد مابهالتفاوت یا CFD است. این قرارداد که هم در بازار بورس و هم بازار ارزهای دیجیتال کاربرد دارد، یکی از انواع ابزارهای مشتقه است. اساس این قرارداد بر مبنای تفاوت قیمت باز و بسته شدن معامله یک دارایی پایه عمل میکند. اما سازوکار این قرارداد چیست و چگونه میتوان با معامله آن کسب سود کرد؟
بیشتر بخوانید
قرارداد مابهالتفاوت یا CFD چیست؟
قرارداد مابهالتفاوت یا Contract For Difference یک قرارداد مشتقه است که بر اساس آن طرفین حق پرداخت یا دریافت مابهالتفاوت قیمت آغازی و پایانی یک معامله را به یکدیگر واگذار میکنند. یعنی خریدار و فروشنده سر یک قیمت مشخص با هم توافق میکنند. سپس متعهد میشوند که اختلاف نرخ قیمت ابتدایی و قیمت بستهشدن یک دارایی مشخص را به یکدیگر پرداخت کنند.
به بیان دیگر قرارداد CFD قراردادی است برای خرید سهام و کالا به کمک اعتبار. این قرارداد در ابتدای دهه ۱۹۹۰ میلادی و در لندن توسعه یافت. در آن زمان از این قرارداد به عنوان نمونهای از مبادلات سهام بر اساس وجه تضمین اولیه استفاده میشد. گفته میشود دو فرد به نامهای برایان کیلن و جان وود دست به ابتکار این قراردادها زدهاند.
قرارداد CFD از جمله ابزارهای معاملاتی نوین به حساب میآید که در آغاز در بازار فرابورس به کار گرفته میشد. البته تنها معاملهگران بزرگ حقوقی از این ابزار استفاده میکردند و هدف آنها پوشش ریسک معاملاتشان بود. اما با گذشت زمان، قرارداد مابهالتفاوت یا CFD در سامانه معاملات برخط کارگزاری GNI تعریف شد. به این ترتیب معاملهگران حقیقی نیز این امکان را یافتند که از این معاملات بهره برند.
پوشش ریسک
اما اگر بخواهیم فراگیری این معاملات را بررسی کنیم، باید به سال ۲۰۰۲ اشاره کنیم. در این سال معاملات مربوط به قرارداد سی اف دی به صورت رسمی در بازارهای جهانی آغاز شد. به این ترتیب بسیاری از کارگزاریها این ابزار را در سیستمهای خود تعبیه کردند و افراد زیادی از آن استفاده میکنند.
فلسفه خلق CFD
در معاملات فیوچرز یک فروشنده برای فروش سهام خود با خریدار به توافق میرسد. اما ممکن است پس از دو ماه (زمان سررسید قرارداد) قیمت سهم افزایش پیدا کند. بدیهی است که در چنین نحوه انجام معاملات مابه التفاوت معاملاتی فروشنده ممکن است ضرر کند. خریدار نیز هیچ تعهدی در قبال پرداخت این ضرر ندارد. همین مسئله کمکم موجب شد فروشندهها در شرایط تورمی و نامطلوب اقتصادی از فعالیت و حضور در بازار معاملات آتی پرهیز کنند.
این اتفاق امری ناخوشایند بود و اقتصاد نمیتوانست چنین چیزی را بپذیرد. همین مسائل زمینهساز خلق و ابداع CFD شد. به این ترتیب، دیگر مشکلات قبلی در این معاملات دیده نمیشود. چرا که خریدار و فروشنده هر در یک قیمت مشخص با هم توافق میکنند. با توجه به این مسئله، در این قراردادها با افزایش یا کاهش قیمتها، طرفین متضرر نمیشوند.
سازوکار قرارداد مابهالتفاوت یا CFD چگونه است؟
در توضیح سازوکار قرارداد CFD لازم است بدانید که مالک واقعی دارایی، شما نخواهید بود. بلکه با توجه به پیشبینی خود از قیمت آتی آن دارایی میتوانید اقدام به خرید یا فروش دارایی کنید. یعنی شما میتوانید بدون آنکه دارایی را به صورت فیزیکی تحویل بگیرید یا ارزش آن را به صورت کامل پرداخت کنید، اقدام به نوسانگیری کنید؛ مسئلهای که برای بسیاری از فعالان بازارهای مالی جذاب است.
برای آنکه بتوانید با قرارداد CFD معامله کنید، باید به قیمت دارایی پایه توجه کنید. پس مشخص است که برخورداری از تجربه و قدرت تحلیل قیمت دارایی مورد معامله در CFD امری ضروری است. چنانچه در پیشبینیهای خود متوجه شدید قیمت دارایی صعودی است، باید موقعیت خرید را اخذ کنید. اما اگر احتمال دارد که دارایی پایه با افت ارزش مواجه شود، فروش را در دستور کار خود قرار دهید.
اگر بخواهیم تنها به سازوکار این معاملات نگاه کنیم، باید گفت قرارداد مابهالتفاوت یا CFD درست مانند خرید و فروش سایر ابزارهای مالی انجام میشود. تفاوتی که در این میان وجود دارد در عدم تحویل فیزیکی و مالکیت دارایی یا کالا است. به علاوه باید به یک نکته بسیار مهم دقت کنید. قرارداد CFD را نمیتوان در دسته معاملات آتی یا فیوچرز دستهبندی کرد. چرا که در این قرارداد خبری از تحویل فیزیکی کالا نیست. با این توضیحات، بد نیست پس از ارائه یک مثال، کمی در خصوص دارایی پایه در قرارداد CFD صحبت کنیم.
مثالی از پرداخت مابهالتفاوت
فرض کنید میخواهید خودرویی را به صورت پیشفروش از یک شرکت خودروسازی خرید کنید. به این ترتیب باید بخشی از مبلغ ماشین را در ابتدا پرداخت کنید و مابقی آن را به صورت اقساط واریز کنید. در گذشته شرایط به گونهای بود که پیشفروشها به صورت فیوچرز یا همان معاملات قطعی انجام میشدند. یعنی شما میتوانستید خودرو را با همان قیمتی که خودروساز به شما تعهد داده بود، دریافت کنید. فارغ از اینکه قیمت آن خودرو کاهش یا افزایش پیدا کند. اما بروز تورم در جامعه در سالهای گذشته موجب شد که خودروسازان خودروهای خود را به شیوه معاملات CFD به فروش برسانند.
یعنی طرفین بر سر یک قیمت با هم توافق میکنند. اما خودروساز از مشتری تعهد میگیرد که در هنگام تحویل خودرو، قیمت روز مهم است. یعنی اگر تا زمان تحویل خودرو، افزایش قیمتی رخ دهد، شما به عنوان خریدار باید این مبلغ را به خودروساز پرداخت کنید. هرچند این قضیه سمت دیگری هم نحوه انجام معاملات مابه التفاوت دارد. یعنی اگر قیمت خودرو کمتر از میزان توافق باشد، این خودروساز است که باید مابهالتفاوت مبلغ را به شما پرداخت کند؛ مسئلهای که بسیار کم پیش آمده است (اگر اصلا تاکنون پیش آمده باشد)!
دارایی پایه
در آغاز معاملات CFD تنها بر اساس سهام انجام میشد. اما پس از گذشت زمان و با افزایش محبوبیت و کاربردهای آن، معاملات این قرارداد بر نحوه انجام معاملات مابه التفاوت اساس داراییهای پایه مختلفی انجام شد؛ داراییهایی نظیر کالا، ارز دیجیتال و یا شاخص. از آنجا که داراییهای پایه در قرارداد مابهالتفاوت یا CFD متعدد هستند، آن دسته از معاملهگرانی که میتوانند از نوسانات قیمتی به سود برسند، بدون آنکه مالک دارایی اصلی باشند، میتوانند به راحتی دست به خرید و فروش آن بزنند.
مثلا فردی که در یک کشور آسیایی سکونت دارد، میتواند به صورت آنلاین در یک کارگزاری اروپایی اقدام به افتتاح حساب کند و با توجه به تجریباتی که در نوسانگیری دارد، از این طریق به سود برسد. باز هم لازم است تاکید کنیم که این مسئله به این دلیل اتفاق میافتد که نیازی به خرید و تحویل فیزیکی دارایی نیست.
ضریب اهرمی در قرارداد مابهالتفاوت
اهرم عنصری جذاب در بازارهای مالی است نحوه انجام معاملات مابه التفاوت که همیشه حرف آن در میان است. ضریب اهرمی این امکان را فراهم میکند که بازدهی خود را در بازارهای مالی افزایش دهید. البته در صورت استفاده از اهرم، هم سود و هم زیان امکان چندبرابر شدن دارند.
اکنون قیمت بسیاری از داراییهای پایه در قرارداد مابهالتفاوت یا CFD به میزان زیادی افزایش پیدا کرده است. به این ترتیب سرمایهگذاران خرد نمیتوانند معاملات آنها را انجام دهند. چرا که سرمایه اولیه لازم را برای ورود به این بازار ندارند. راه دوری نمیرویم. همین ارز دیجیتال بیت کوین را در نظر بگیرید. قیمت این دارایی پایه اکنون آنقدر بالاست که حتی سرمایهگذاران کلان هم نمیتوانند یک واحد از آن را خریداری کنند. پس بدیهی است که سرمایههای کم نمیتواند موجب سودآوری معاملهگران از نوسانات قیمتی این ارز دیجیتال شود. اما به کمک قرارداد CFD تنها میتوان بخشی از مبلغ کل این ارز دیجیتال را پرداخت کرد و از آن به سودآوری رسید. سهام شرکتهایی نظیر گوگل و اپل نیز دقیقا در چنین شرایطی قرار دارند.
وجود اهرم موجب میشود که با همین شیوه بتوان به سودهای چندین برابری دست پیدا کرد. مسئلهای که بسیار وسوسهکننده و البته ترسناک است. چرا که زیانها نیز به همین ترتیب میتوانند چندبرابر شوند. همهچیز به میزان ریسکپذیری شما بستگی دارد.
مزایای قرارداد CFD
تا کنون با توجه به مسائلی که بیان شد، برخی از مزایای این معاملات را در لابهلای مطالب گفتهشده بیان کردیم؛ مزایایی نظیر عدم نیاز به مالکیت و تحویل فیزیکی دارایی، وجود ضرایب اهرمی و معاملات دوطرفه. اما بدیهی است که این معاملات مزایای دیگری هم دارند. در ادامه چند مورد از آنها را با هم بررسی میکنیم.
انجام معامله بدون تاریخ انقضا
یکی از مشکلاتی که در قراردادهای مشتقه همیشه بحث آن وجود دارد، تاریخ انقضای قرارداد است. در این معاملات قرارداد تنها در یک بازه زمانی معین دارای اعتبار است و پس از اتمام این مهلت، لازم است که تسویه مبلغ و تحویل دارایی صورت گیرد.
این شرط در قرارداد مابهالتفاوت یا CFD برقرار نیست. یعنی معاملهگران از این امکان برخوردارند که بدون دغدغه در خصوص تاریخ انقضا، وارد موقعیتهای معاملاتی مختلف شوند. هرچند باید به وجه تضمین اولیه و ضریب اهرمی هم دقت شود. چرا که ممکن است حرکات مخالف بازار، موجب مارجین کال شدن شما شود و موقعیت معاملاتیتان به صورت اتوماتیک بسته شود.
بیشتر بخوانید
امکان انجام معاملات داراییهای متنوع در یک بستر معاملاتی
به کمک قرارداد CFD میتوان در بازارهای سرمایه به صورت غیرمستقیم فعالیت کرد و داراییهای پایه مختلفی را مورد معامله قرار داد. یعنی تنها با افتتاح حساب در یک کارگزاری که خدمات CFD را ارائه میکند، میتوانید معاملاتی بر پایه داراییهای مختلف انجام دهید. پس دیگر نیاز نیست در بورسها و بازارهای مختلف حسابهای متعدد داشته باشید. به این ترتیب میتوانید سرمایه خود را در یک بستر تجمیع کنید و به خرید و فروش داراییهای مختلف بپردازید.
سودآوری در روزهای منفی و رکود
این خاصیت بازارهای دوطرفه است که در آنها میتوان از کاهش قیمت دارایی نیز به سودآوری رسید. پیش از ابداع قرارداد مابهالتفاوت یا CFD هیچ راهحلی به منظور جلوگیری از ایجاد حباب قیمتی یا رکود در زمان رشد یا سقوط بیاندازه قیمتها وجود نداشت. اما این معاملات اکنون موجب میشوند که هر دو طرف بتوانند در این شرایط به سود برسند.
بیشتر بخوانید
انتقال به غیر
از جمله دیگر مزایای قرارداد CFD این است که میتوانید یک معامله را انجام دهید و آن را به دیگری منتقل کنید. به این ترتیب به نقدشوندگی بازار کمک کردهاید. با نحوه انجام معاملات مابه التفاوت انجام این کار ریسک بلوکه شدن دارایی نیز از بین خواهد رفت. درست مانند حوالههای پیشفروش خودرو که به دیگران منتقل میشوند.
سایر مزایا
مزایایی از جمله عدم نیاز به پرداخت تمبر مالیاتی و همچنین دریافت سود نقدی سهام نیز از جمله مواردی است که بسیاری از افراد روی آن مانور میدهند. همچنین این قراردادها موجب ایجاد ثبات در اقتصاد کشورها میشوند.
معایب قرارداد مابهالتفاوت یا CFD
اکنون که مزایای این قراردادها را مورد بررسی قرار دادیم باید به معایب آن نیز اشارهای داشته باشیم. عمدهترین عیب این قراردادها از دید بسیاری از افراد این است که این ابزار در تمام بازارهای بورس پذیرفتهشده نیستند. به همین دلیل نمیتوان در هر کشوری از این ابزار معاملاتی بهره برد. دلیل عمده عدم صدور مجوز برای انجام معاملات CFD دقیقا مسائلی نظیر عدم تملک دارایی و یا نوسانگیری با ضرایب اهرمی بالاست.
چگونه وارد بازار CFD شویم؟
فرض کنید شخصی میخواهد سهام یک شرکت معتبر و بزرگ را در قیمت ۱۰۰۰ دلار خریداری کند. اما نه سرمایه اولیهاش برای این کار کافی است و نه به کارگزاری بورس آن کشور دسترسی دارد. اما این شخص میتواند در یک کارگزاری که ارائهکننده خدمات CFD است، اقدام به افتتاح حساب کند. سپس باید مبلغی را به عنوان وجه تضمین (مثلا ۱۰ درصد) پرداخت کند تا بتواند یک موقعیت خرید را اتخاذ کند.
اگر یک ماه از این اتفاق بگذرد و قیمت سهام به ۱۱۰۰ برسد با توجه به ضریب اهرمی سودی ۱۰۰ درصدی کسب میکند. در سمت مقابل اگر قیمت دارایی کمتر از قیمت خرید شود، ضریب اهرمی در جهت معکوس عمل میکند و معاملهگر را چندین برابر متضرر میکند. پس مدیریت سرمایه در قرارداد مابهالتفاوت یا CFD مسئلهای است که توجه به آن از ضروریات و الزامات است.
دقت کنید که این معاملات همچون سایر ابزارهای معاملاتی نیازمند پرداخت کارمزد است. کارمزدها معمولا به قوانین کارگزاریها و همچنین میزان نوسانات دارایی پایه در هنگام انجام معامله ارتباط نحوه انجام معاملات مابه التفاوت دارد. پس در محاسبات باید این هزینهها را نیز مدنظر قرار داد.
نقش اهرم در سود و زیان قرارداد CFD
فرض کنید که سهام یک شرکت اکنون به قیمت ۲ دلار معامله میشود. شما در نظر دارید که ۲۰۰۰ سهم این شرکت از طریق قرارداد CFD خریداری کنید. فرض کنید حاشیه این قرارداد ۱۰ درصد است. پس وجه تضمین پرداختی مطابق فرمول زیر برابر است با:
تعداد سهام * قیمت * حاشیه سود
۴۰۰ = ۱۰٪ * ۲ * ۲۰۰۰
یعنی شما با پرداخت ۴۰۰ دلار میتوانید یک معامله را انجام دهید. حال در نظر بگیرید که قیمت سهم به ۲.۰۵ دلار افزایش پیدا کرده است. اگر بخواهید در این قیمت سهام خود را بفروشید سودی ۱۰۰ دلاری نصیبتان میشود. فرمول زیر را مشاهده کنید:
مابهالتفاوت قیمت خرید و فروش * تعداد سهام = ۰.۰۵ * ۲۰۰۰ = ۱۰۰ دلار.
بازگشت سرمایه نیز برابر است با:
۰.۲۵ = ۴۰۰ / ۱۰۰
اما اگر مستقیما در سهام اصلی سرمایهگذاری میکردید و به جای ۱۰ درصد، تمام مبلغ را پرداخت میکردید، بازگشت سرمایهتان برابر بود با ۰.۰۲۵ = ۱۰۰/ ۴۰۰۰. البته هزینههای مربوط به حق کمیسیون و کارمزد نیز باید در این میان محاسبه شود.
اما اگر قیمت سهم به ۱.۹۵ دلار برسد ممکن است بخواهید به منظور جلوگیری از ضرر بیشتر دارایی خود را در این قیمت بفروشید. پس یک زیان ۱۰۰ دلاری متحمل خواهید شد. محاسبات درست مانند آنچه در بالا در زمان سوددهی انجام شد در این بخش نیز قابل انجام است. بازگشت سرمایه نیز به همین شکل قابل محاسبه است. یعنی از قرارداد CFD معادل ۰.۲۵- ضرر خواهید کرد. این در حالی است که اگر مستقیما همان ۴۰۰۰ دلار را در سهام اصلی سرمایهگذاری کرده بودید، بازگشت سرمایهتان برابر بود با ۰.۰۲۵-.
این مثال نشان میدهد که اهرم چگونه میتواند در شرایط سود و زیان، به چند برابر شدن سود و ضرر منتهی شود.
جمعبندی
قرارداد مابهالتفاوت یا CFD تفاهمنامهای هستند که بر اساس آن طرفین حقی به منظور پرداخت یا دریافت تفاوت قیمت آغاری و پایانی را به یکدیگر واگذار میکنند. در این معاملات ابتدا یک قیمت مشخص تعیین میشود که طرفین بر سر آن توافق میکنند. مابهالتفاوت قیمت در هنگام معامله میتواند منجر به سود یا زیان طرفین شود. چنانچه بهای سهم پس از انعقاد قرارداد افزایش پیدا کند، خریدار برد میکند. اگر قیمت کاهش پیدا کند، فروشنده از این معامله سود میکند.
قرارداد سی اف دی در دسته ابزارهای مشتقه قرار میگیرند. در این قراردادها اساس کار تفاوت قیمت است. به این ترتیب توافقی میان خریدار و فروشنده انجام میشود. سپس بر اساس آن قیمت، خریدار باید اختلاف ارزش دارایی را در زمان خرید با ارزش آن در زمان بازگشایی معاملات به فروشنده پرداخت کند. البته با توجه به روند قیمت عکس این قضیه نیز ممکن است اتفاق بیفتد که در بالا به صورت کامل شرح داده شد.
نحوه انجام معاملات مابه التفاوت
مطالبه وجه کسری یا مازاد مساحت
اگر ملکی به شرط دارا بودن مقدار معینی فروخته شود و بعد از انجام معامله مشخص شود که مساحت ملک مورد نظر از آنچه که در قرارداد معین شده، کمتر است و به عبارتی ملک، کسری مساحت دارد، خریدار حق فسخ معامله را دارد. هم چنین در موردی که ملک نسبت به متراژی که در قرارداد شرط شده است، مازاد مساحت دارد، فروشنده حق فسخ قرارداد را خواهد داشت. البته به این شرط که در مورد فروش ملک از مساحت واقعی ملک، بی اطلاع بوده باشد.
در شرایطی ممکن است طرفین در قرارداد توافق کنند که در صورت کسری و یا مازاد مساحت، هیچ یک حق فسخ قرارداد را ندارد و صرفاً میتوان مابه التفاوت کسری و یا مازاد را مطالبه کرد. در اینصورت فردی که این تفاوت را به زیان خود می بیند، حق خواهد داشت مابه التفاوت کسری یا مازاد را از طرف مقابل، مطالبه کند.
در دعوای مطالبه وجه بابت مابه التفاوت کسری یا مازاد مساحت، خواهان دعوا در صورت کسری مساحت نسبت به میزان مندرج در قرارداد، خریدار خواهد بود که می بایست دادخواست خود را بطرفیت فروشنده مطرح نماید و در جایی که ملک بزرگتر از مقدار توافق شده باشد، خواهان دعوا، فروشنده است که باید دادخواست را به طرفیت خریدار مطرح نماید.
دادگاه صالح جهت اقامه دعوای مطالبه وجه بابت مابه التفاوت کسری یا مازاد مساحت، بدلیل اینکه خواسته، دین می باشد، یا دادگاه محل اقامت خوانده است یا محل انعقاد قرارداد و یا محل انجام تعهد. نکته مهم این است که اگر مبلغ مابه التفاوت کسری مساحت، بیست میلیون تومان یا کمتر از آن باشد، مرجع صالح شورای حل اختلاف محل اقامتگاه خوانده خواهد بود.
چگونگی اجرای رای
پس از صدور رأی به نفع خواهان و قطعیت آن، اجراییه صادر و پرونده به اجرای احکام ارسال می گردد. جهت مطالبه این مبلغ خواهان میتواند اموالی از خوانده به دادگاه معرفی نماید تا با فروش آنها مبلغ او پرداخت گردد اما اگر مالی از خوانده در دسترس نباشد، میتوان از طریق استعلام از ادارات شهرداری، بانک مرکزی ، نحوه انجام معاملات مابه التفاوت ثبت اسناد و املاک و همراه اول اموال محکوم علیه را شناسایی و توقیف کرد. بعد از ارزش گذاری اموال توسط کارشناس رسمی دادگستری، مال توقیف شده بفروش میرسد و مبلغ محکومیت از آن پرداخت می گردد اما اگر اموالی از وی (خوانده) موجود نباشد، حکم جلب او صادر می شود.
نحوه انجام معاملات مابه التفاوت
مطالبه مابه التفاوت کسری مساحت
کاملا واضح و مبرهن است که جهت ساخت و احداث ساختمان ها، سازندگان موظف می باشند بر اساس نقشه های مصوبی که از قبل تهیه و مشخص گردیده است، بنا را بسازند اما گاهی اوقات ممکن است که بنابر علل گوناگون، آنچه که در نهایت ساخته میشود کاملا متفاوت از چیزی باشد که مورد تایید شهرداری و یا طرفین بوده است مانند اینکه مساحت بنا تغییر کند. در این شرایط کسی که تفاوت بنا به ضرر او باشد، می بایست مطالبه مابه التفاوت کسری یا مازاد مساحت نماید.
ممکن است ملک پیش فروش شده کمتر یا بیشتر از ۵ درصد متراژ مقرر در قرارداد، دارای کسری مساحت باشد در اینصورت اگر کسری مساحت، کمتر از ۵ درصد باشد، مابه التفاوت طبق نرخ قید شده در قرارداد، مورد محاسبه قرار می گیرد و پیش فروشنده موظف است که آن را پرداخت نماید. اما اگر مساحت واحد تحویل داده شده، کمتر از ٩۵٪ مقدار مورد توافق در قرارداد باشد، یا بعبارتی میزان کسری مساحت بیشتر از ۵٪ متراژ مقرر باشد، دو فرض برای پیش خریدار متصور می باشد:
- فسخ قرارداد بدلیل کسری مساحت
- مطالبه تفاوت قیمت بر پایه قیمت روز بنا و مطابق با نظر کارشناس
در دعوای مطالبه مابه التفاوت کسری مساحت، خواهان دعوا، پیش خریدار است و خوانده دعوا پیش فروشنده می باشد و می بایست این دعوا را در دادگاه حقوقی مطرح نماید. بدلیل اینکه این دعوا، دعوایی منقول است خواهان می تواند دعوای خود را در دادگاه محل اقامت خوانده یا محل انعقاد یا اجرای قرارداد مطرح نماید.
چگونگی صدور اجراییه
پس از صدور رای مبنی بر مطالبه مابه التفاوت کسری مساحت و قطعیت آن، اجراییه صادر و پرونده به اجرای احکام ارسال میگردد و محکوم له (خواهان) میتواند با معرفی اموال پیش فروشنده نسبت به توقیف اموال یا مسدود کردن حساب اقدام نماید و اگر اموالی از وی یافت نشد، درخواست جلب وی را نماید.
نکات مهم در طرح دعوای مطالبه مابه التفاوت کسری مساحت
- اگر اختلاف و کسری مساحت کمتر یا بطور دقیق ۵٪ باشد، پیش خریدار فقط میتواند مابه التفاوت را بر اساس نرخ مندرج در قرارداد مطالبه نماید.
- مستند و مدرک اثبات میزان کسری مساحت، صورت مجلس تفکیکی است که از اداره ثبت صادر می شود.
- جهت صدور حکم من باب پرداخت مابه التفاوت کسری مساحت مطابق با قیمت روز بنا، می بایست مساحت واحد تحویل شده، کمتر از ٩۵٪ مقدار مورد توافق در قرارداد باشد یعنی باید کسری مساحت بیشتر از ۵٪ کل مساحت واحد پیش فروشنده شده باشد.
- در صورت وجود مازاد یا کسری مساحت فقط مساحت اختصاصی واحد پیش فروش شده ملاک است و مساحت قسمت های مشترک ساختمان در این مورد دخیل نمی باشد.
مستندات قانونی در طرح دعوای مطالبه مابه التفاوت کسری مساحت
ماده ٣٨۵ قانون مدنی بیان نموده است:
“اگر مبیع از قبیل خانه یا فرش باشد که تجزیه آن بدون ضرر ممکن نمیشود و به شرط بودن مقدار معین فروخته شده ولی در حین تسلیم کمتر یا بیشتر در آید در صورت اولی مشتری و در صورت دوم بایع حق فسخ خواهد داشت.”
ماده ٧ قانون پیش فروش ساختمان بیان نموده است:
“در صورتی که مساحت بناء بر اساس صورت مجلس تفکیکی، کمتر یا بیشتر از مقدار مشخص شده در قرارداد باشد، مابه التفاوت بر اساس نرخ مندرج در قرارداد مورد محاسبه قرار خواهد گرفت، لیکن چنانچه مساحت بنا تا پنج درصد (۵%) افزون بر زیربنای مقرر در قرارداد باشد، هیچکدام از طرفین حق فسخ قرارداد را ندارند و در صورتی که بیش از پنج درصد (۵%) باشد صرفاً خریدار حق فسخ قرارداد را دارد. چنانچه مساحت واحد تحویل شده کمتر از نود و پنج درصد (۹۵%) مقدار توافق شده باشد پیش خریدار حق فسخ قرارداد را دارد یا می تواند خسارت وارده را بر پایه قیمت روز بناء و بر اساس نظر کارشناسی از پیش فروشنده مطالبه کند.”
صورتجلسه نشست قضائی استان کردستان/ شهر بانه مورخ ۱۳۸۸/۰۲/۱۲
چنانچه ملکی به مساحت معینی در قبال ثمن معلوم فروخته شود، لیکن با توجه به اینکه خریدار پس از چهار سال در حین تسلیم متوجه شود که ملک مذکور کسری مساحت داشته است در مقام تظلم خواهی به دادگاه مراجعه و تقاضای مطالبه قیمت مابه التفاوت ثمن پرداخت شده را به قیمت روز خواستار شود، تصمیم دادگاه چه خواهد بود؟
با توجه به مواد ۳۵۵ و ۳۸۵ قانون مدنی و فرض سؤال که ملک غیرقابل تجزیه میباشد، صرفاً برای هر یک از مشتری و بایع حسب مورد، امکان فسخ و یا تراضی در رد نقیصه یا زیاده وجود خواهد داشت. لذا رسیدگی محکمه و الزام در محدوده اعمال فسخ معامله مذکور بوده و لاغیر. بنابراین نظر اکثریت تا حدی که با این نظر منطبق است، تأیید می شود.
چون به دلالت ماده ۳۸۴ قانون مدنی که بیان می دارد: «هرگاه در حال معامله مبیع از حیث مقدار معین بوده و در وقت تسلیم کمتر از آن مقدار درآید، مشتری مخیر است که بیع را فسخ کند یا قیمت موجود را با تادیه حصه ای از ثمن به نسبت موجه قبول نماید» و از طرفی در ماده ۳۸۵ قانون مذکور که در مقام بیان مصادیق مبیعی است که تجزیه آن بدون ضرر ممکن نمی شود و به شرط بودن مقدار معین فروخته شده ولی در حسن تسلیم کمتر باشد مشتری حق فسخ معامله را خواهد داشت.
مستنبط از مواد قانونی فوق و همچنین استفاده از تنقیح مناط از مدلول ماده ۳۵۵ قانون مدنی در فرض سؤال، خواهان باید از طریق تقدیم دادخواست حقوقی فسخ معامله، طرح دعوا نماید؛ و الزام طرف معامله به پرداخت قیمت نقیصه موجود، چه به صورت زمان معامله و چه قیمت روز فاقد وجاهت قانونی است. عبارت «تراضی» و «قبول» در مواد ۳۸۴ و ۳۵۵ قانون مدنی دلالت بر امری ارادی می نماید نه اکراهی. در صورت پذیرش دعوا در واقع دادگاه، متداعیین را به صورت اکراهی به انجام معامله وادار می کند و چنانچه در جلسه دادرسی دادگاه سعی در اصلاح و سازش اصحاب دعوا داشته باشد و نتیجه آن منجر به تراضی طرفین برای قیمت مابه التفاوت گردد دادگاه نسبت به صدور گزارش اصلاحی اقدام می نماید.
جهت مشاوره حقوقی با وکیل پایه یک دادگستری به صفحه تماس با ما مراجعه فرمائید.
دیدگاه شما